Μια σπάνια βλάβη στο προηγμένο σύστημα αυτόματης πληρωμής διοδίων (ETC) της Ιαπωνίας, το οποίο επιτρέπει στους οδηγούς να περνούν από τις μπάρες διοδίων χωρίς να σταματούν ή να πληρώνουν επί τόπου, προκάλεσε χάος — όχι κυκλοφοριακό, αλλά λογιστικό.
Το πρόβλημα εμφανίστηκε λίγο μετά τα μεσάνυχτα μιας μέρας και διήρκεσε έως τις 2 το μεσημέρι της επομένης, επηρεάζοντας 106 σταθμούς διοδίων στους αυτοκινητόδρομους Tomei και Chuo, οι οποίοι διατρέχουν πολυσύχναστες περιοχές όπως το Τόκιο και οι νομοί Καναγκάβα, Γιαμανάσι, Ναγκάνο, Σιζουόκα, Αΐτσι, Γκίφου και Μίε.
Με το σύστημα εκτός λειτουργίας και αδύνατο να διαβαστούν οι κάρτες ETC, η NEXCO Central —ο διαχειριστής των κεντρικών αυτοκινητοδρόμων της Ιαπωνίας— έλαβε μια τολμηρή απόφαση και άνοιξε όλες τις μπάρες, επιτρέποντας στα οχήματα να διέλθουν ελεύθερα, ώστε να μη διαταραχθεί η κυκλοφορία. Όμως το "δωρεάν πέρασμα" ήταν προσωρινό και όχι άνευ όρων.
Παρότι οι οδηγοί δεν χρεώθηκαν εκείνη τη στιγμή, η NEXCO Central ξεκαθάρισε ότι οι διελεύσεις παραμένουν χρεώσιμες. Σε επίσημη δήλωση την επόμενη ημέρα, ο πρόεδρος της εταιρείας, Τατάσι Ναουάντα, διευκρίνισε πως οι όροι χρήσης του ETC προβλέπουν περιπτώσεις όπου η χρέωση δεν εφαρμόζεται, αλλά η συγκεκριμένη δεν είναι μία από αυτές. Η δυσλειτουργία θεωρείται τεχνικό πρόβλημα του συστήματος και όχι λόγος απαλλαγής από τα τέλη.
Οι Ιάπωνες πλήρωσαν οικειοθελώς
Το ενδιαφέρον είναι ότι, μέχρι τις 10 το βράδυ της ίδιας ημέρας, περίπου 24.000 οδηγοί είχαν επικοινωνήσει οικειοθελώς για να πληρώσουν τα διόδια τους. Βεβαίως η NEXCO εκτιμά πως σχεδόν 920.000 οχήματα εξοπλισμένα με ETC κυκλοφόρησαν εκείνο το διάστημα στο επηρεασμένο δίκτυο. Ακόμη και αν δεν πέρασαν όλα από ανοιχτές μπάρες, ο αριθμός όσων τελικά θα χρεωθούν ή θα πληρώσουν παραμένει προς διερεύνηση.
Το πρόβλημα πάντως δεν είναι απλό γιατί αφενός, οι οδηγοί καλούνται να υπολογίσουν οι ίδιοι την απόσταση που διήνυσαν και να στείλουν την πληρωμή με τραπεζική μεταφορά. Αφετέρου, η ευκολία που παρέχει το ETC —με αυτόματες χρεώσεις μέσω συνδεδεμένων λογαριασμών— αναιρείται πλήρως όταν απαιτείται ανθρώπινη παρέμβαση και υπολογισμός.
Η ειρωνεία της υπόθεσης είναι ότι η βλάβη προέκυψε από ένα προγραμματισμένο update του συστήματος, με σκοπό την εισαγωγή εκπτώσεων για μεταμεσονύκτιες διελεύσεις, που θα εφαρμοστούν το φετινό καλοκαίρι.
Πώς θα εντοπιστούν οι μη πληρωτές; Θεωρητικά, η εταιρεία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει βίντεο από κάμερες ασφαλείας για να εντοπίσει πού και πότε εισήλθαν και εξήλθαν τα οχήματα. Όμως με περίπου 900.000 οχήματα προς εξέταση, η πρόκληση είναι τεράστια. Μέχρι στιγμής, η NEXCO δεν έχει απειλήσει με νομικά μέτρα, ούτε έχει ανακοινώσει επίσημη διαγραφή των οφειλών. Απλώς υπολογίζει στην καλή πίστη των πολιτών.
