Μετά από μία δεκαετία οικονομικής κρίσης και μια πανδημία που βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, ακούγεται περίπου ως ανέκδοτο η αποστροφή ιδιοκτήτη ομίλου εισαγωγής και αντιπροσωπείας εταιρειών αυτοκινήτων, πως "Μέσα στο 2022 η εταιρεία μετράει 20.000 παραγγελίες που αδυνατεί να εκτελέσει". Κι όμως πρόκειται για γεγονός. Ο κόσμος θέλει, αλλά η αγορά δεν μπορεί. Καλό;
Πώς φτάσαμε όμως στο σημείο να συζητάνε για την κρίση έλλειψης σε ημιαγωγούς, άνθρωποι χωρίς καμία ιδιαίτερη επαφή με τον χώρο του αυτοκινήτου; Πολύ απλά γιατί το πρόβλημα της έλλειψης ετοιμοπαράδοτων αυτοκινήτων τους αφορά όλους. Από τους petrolheads μέχρι εκείνους που αγοράζουν αυτοκίνητο με το εφάπαξ (αν υπάρχει ακόμη κάτι τέτοιο).
Ένα πρόβλημα που άρχισε να γίνεται έντονο μέσα στο 2021 και κορυφώθηκε προς τα τέλη του, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για πιθανή εξομάλυνση μέσα στο 2023. Δεν είναι κάτι που μπορείς να περάσεις στα ψιλά. Το αυτοκίνητο είναι ένα μαζικό καταναλωτικό προϊόν -εντάξει, δεν αναφέρομαι στην McLaren P1 και τους ομοίους της- και ως τέτοιο, δεν είναι λογικό να έχει χρόνους παράδοσης που μπορεί να υπερβούν και τους 12 μήνες. Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, το πιο αισιόδοξο σενάριο που μπορεί να περιμένει κανείς μπαίνοντας σε μια έκθεση, είναι να παραλάβει το αυτοκίνητό του σε 3-4 μήνες.
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις εταιρειών με χρόνους παράδοσης πάνω από 6-7 μήνες, ενώ για ορισμένα μοντέλα ή εκδόσεις θα πρέπει να περιμένεις πάνω από χρόνο. Μπορεί δηλαδή όταν εσύ θα ετοιμάζεσαι να παραλάβεις το καινούργιο σου αυτοκίνητο, η εταιρεία να παρουσιάζει την ανανεωμένη έκδοση. Ενδεικτικά η Hyundai αυτή την εποχή έχει χρόνους παράδοσης που κυμαίνονται μεταξύ 3-7 μηνών, με τις Alfa Romeo και Fiat να βρίσκονται στα ίδια επίπεδα, εκτός κι αν πρόκειται για Panda που η αναμονή υπερβαίνει τον ένα χρόνο.
Από 3 μήνες στην καλύτερη, μέχρι και πάνω από χρόνο
Στην περίπτωση της Toyota, για να πάρεις στα χέρια σου το κλειδί ενός Yaris ή Yaris Cross, θα χρειαστεί να περιμένεις μέχρι το 2023, ενώ στις premium μάρκες, οι χρόνοι παράδοσης για ένα Volvo ή μια BMW βρίσκονται κατά μέσο όρο στους 6 μήνες, πλην ειδικών εκδόσεων που λογικά θα καθυστερούν περισσότερο.
Είναι σαφές πως η κατάσταση αυτή δημιουργεί σοβαρές στρεβλώσεις στην αγορά αυτοκινήτου. Πρώτα και κύρια γιατί ενώ η δυναμική της αγοράς είναι εκεί όπως αναφέρουν όλες οι εταιρείες κρίνοντας από το αγοραστικό ενδιαφέρον που εκδηλώνεται, οι τελικές επιλογές των καταναλωτών υπαγορεύονται από διαφορετικά κριτήρια. Μετάφραση: αν το μοντέλο που θέλεις έχει -θεωρητική- παράδοση σε 10 μήνες, είναι πολύ πιθανό να πας σε ένα που βρισκόταν πιο πίσω στη λίστα σου, μόνο και μόνο επειδή θα το πάρεις αρκετά νωρίτερα. Σε περίπτωση μάλιστα που βρεθεί κάποιο ετοιμοπαράδοτο, μπορεί και να καταλήξεις τελικά με αυτοκίνητο που δεν ήταν καν στις αρχικές σου επιλογές.
Το πάρτι στα μεταχειρισμένα
Και βέβαια μέσα σε όλο αυτό το τοπίο, η αγορά μεταχειρισμένων τρίβει τα χέρια της. Οι τιμές έχουν ανέβει σημαντικά, το ίδιο και οι εισαγωγές από το εξωτερικό και όποιος πρόλαβε, τον Κύριο οίδε. Κυριολεκτικά, και με την επιβεβαίωση της στατιστικής. Μια ματιά στις πωλήσεις του πρώτου δίμηνου του 2022, επιβεβαιώνει την αύξηση στις πωλήσεις καινούργιων και μεταχειρισμένων συνολικά, κατά 10,6% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2021 (32.565, έναντι 29.447). Όμως οι αριθμοί λένε τη μισή αλήθεια. Η άλλη μισή, είναι πως οι πωλήσεις καινούργιων αυτοκινήτων το πρώτο δίμηνο του έτους έχουν μειωθεί κατά 3,2% και η συνολική αύξηση που εμφανίζεται, οφείλεται στην κατακόρυφη άνοδο στις πωλήσεις μεταχειρισμένων.
Τον Φεβρουάριο συγκεκριμένα η εικόνα αρχίζει να γίνεται κάπως καλύτερη, καθώς οι 9.300 ταξινομήσεις καινούργιων οχημάτων, συνιστούν αύξηση 26% σε σχέση με τις 7.379 ταξινομήσεις του Φεβρουαρίου 2021. Και πάλι όμως, η αύξηση αυτή υπολείπεται σημαντικά εκείνης στα μεταχειρισμένα, όπου οι 9.221 πωλήσεις τον 2ο μήνα του τρέχοντος έτους, είναι κατά 51,5% περισσότερες από τις 6.085 της αντίστοιχης περσινής περιόδου.
Με δεδομένο πως αυτά τα στοιχεία αφορούν σε πωλήσεις επιβατικών, λεωφορείων και φορτηγών, έχει ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον η εικόνα στις πωλήσεις επιβατικών αποκλειστικά. Εκεί οι πωλήσεις καινούργιων τον Φεβρουάριο ανήλθαν σε 8.502 (+27,8%) από 6.652 την ίδια περίοδο πέρυσι, ενώ εκείνες των μεταχειρισμένων αυξήθηκαν κατά 71,7%, στις 7.318 ταξινομήσεις από 4.261 το 2021.
Κανείς δεν είναι σε θέση να πει με βεβαιότητα πότε θα επανέλθει η κανονικότητα στην αγορά των καινούργιων αυτοκινήτων, ωστόσο οι απόψεις των περισσότερων στελεχών των εισαγωγικών, φαίνεται πως συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί νωρίτερα από τα τέλη του 2022 με αρχές του 2023.