Μετά από δύο δεκαετίες στασιμότητας στον τομέα του τροχαίου υλικού, ο ελληνικός σιδηρόδρομος περνά σε μια νέα εποχή. Η αναθεωρημένη σύμβαση του Ελληνικού Δημοσίου με τη Hellenic Train φέρνει αυστηρότερους κανόνες και ρήτρες, αλλά φέρνει, κυρίως, καινούργια τρένα. Πραγματικά καινούργια. Σύγχρονα, ηλεκτροκίνητα, σχεδιασμένα με ευρωπαϊκά δεδομένα του σήμερα και με σαφές χρονοδιάγραμμα άφιξης στη χώρα έως το 2027.
Στο επίκεντρο της συμφωνίας βρίσκεται η προμήθεια 23 ηλεκτροκίνητων συρμών Coradia Stream της Alstom, μια επένδυση που αλλάζει τις ισορροπίες τόσο σε επίπεδο μεταφορών όσο και σε επίπεδο αξιοπιστίας του ίδιου του συστήματος.
Διαβάστε Επίσης
Επένδυση 420 εκατ. ευρώ και ρήτρα πραγματικότητας
Η αναθεωρημένη σύμβαση "κλειδώνει" συνολικές επενδύσεις ύψους 420 εκατ. ευρώ. Από αυτά, τα 308 εκατ. ευρώ αφορούν αποκλειστικά την αγορά των 23 νέων τρένων και καλύπτονται εξ ολοκλήρου από τη Hellenic Train. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ιδιωτική επένδυση που έχει γίνει ποτέ στις χερσαίες μεταφορές της χώρας και για την πρώτη αγορά καινούργιων συρμών από την προ-ολυμπιακή περίοδο του 2004.
Το κρίσιμο στοιχείο, όμως, δεν είναι μόνο το ποσό. Είναι το χρονοδιάγραμμα. Τα νέα τρένα πρέπει να βρίσκονται στην Ελλάδα έως το 2027 και, για πρώτη φορά, αυτό δεν αποτελεί ευχή ή πολιτική δήλωση. Αν το χρονοδιάγραμμα δεν τηρηθεί, η σύμβαση προβλέπει ρητά δικαίωμα καταγγελίας από το Δημόσιο και ανάθεση του έργου σε άλλον πάροχο, μετά από εξάμηνο περιθώριο συμμόρφωσης. Με απλά λόγια: ή έρχονται τα τρένα, ή αλλάζει ο πάροχος.
Παράλληλα, προβλέπονται επιπλέον επενδύσεις 112 εκατ. ευρώ για υποδομές συντήρησης, αμαξοστάσια, ψηφιακά συστήματα και ανακαίνιση μέρους του υπάρχοντος στόλου, ενώ ενισχύεται και το πλαίσιο αποζημιώσεων προς τους επιβάτες σε περίπτωση ακινητοποιήσεων.
Τι είναι τα τρένα Coradia Stream
Οι νέοι συρμοί που έρχονται στην Ελλάδα ανήκουν στην οικογένεια Coradia Stream, μια πλατφόρμα που χρησιμοποιείται ήδη ευρέως σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Alstom, έχουν παραδοθεί ή παραγγελθεί περισσότερα από 4.500 τρένα Coradia παγκοσμίως, με τα Coradia Stream να βρίσκονται ήδη σε κανονική εμπορική λειτουργία σε χώρες όπως η Ιταλία, η Ολλανδία, η Δανία, η Νορβηγία και η Ρουμανία .
Για την Ελλάδα, η συμφωνία αφορά 23 ηλεκτροκίνητους συρμούς έξι βαγονιών, με μέγιστη ταχύτητα 160 χλμ./ώρα. Οι 12 προορίζονται για υπεραστικές διαδρομές, κυρίως στον άξονα Αθήνα–Θεσσαλονίκη, και οι υπόλοιποι 11 για τις προαστιακές γραμμές της Αττικής και της Θεσσαλονίκης.
Η χωρητικότητα έχει σχεδιαστεί με καθαρά λειτουργικά κριτήρια: 335 θέσεις για τους υπεραστικούς συρμούς και 362 θέσεις για τους προαστιακούς, με διαφορετική εσωτερική διαρρύθμιση ανάλογα με τη χρήση. Όλοι οι συρμοί διαθέτουν χαμηλό δάπεδο, επιβίβαση χωρίς σκαλοπάτια, μεγάλους χώρους αποσκευών, ειδικές θέσεις για ποδήλατα και καρότσια, καθώς και πρίζες φόρτισης για ηλεκτρονικές συσκευές σε κάθε βαγόνι.
Άνεση, τεχνολογία και "ευρωπαϊκή" λογική λειτουργίας
Στο εσωτερικό, οι Coradia Stream δίνουν έμφαση σε φωτεινούς χώρους, μεγάλες γυάλινες επιφάνειες και προσαρμοζόμενο LED φωτισμό. Τα υλικά και τα χρώματα θα καθοριστούν σε συνεργασία με τη Hellenic Train, ώστε η τελική διαμόρφωση να είναι προσαρμοσμένη στις ελληνικές ανάγκες .
Σε επίπεδο τεχνολογίας, οι συρμοί είναι πλήρως συμβατοί με το ευρωπαϊκό σύστημα ελέγχου κυκλοφορίας ERTMS/ETCS Level 2, ενώ ενσωματώνουν σύστημα κεντρικής διαχείρισης TCMS για την παρακολούθηση και τον έλεγχο όλων των κρίσιμων λειτουργιών σε πραγματικό χρόνο. Προστίθενται επίσης ψηφιακά συστήματα πληροφόρησης επιβατών, με οπτικές και ηχητικές ανακοινώσεις, καθώς και σύστημα αυτόματης καταμέτρησης επιβατών με αισθητήρες υψηλής ακρίβειας .
Σημαντικό είναι και το ενεργειακό αποτύπωμα: οι συρμοί έχουν έως και 10% χαμηλότερη κατανάλωση ενέργειας σε σχέση με παλαιότερες γενιές, ενώ η ίδια πλατφόρμα υποστηρίζει –σε άλλες χώρες– ακόμη και εκδόσεις με μπαταρία ή υδρογόνο για μη ηλεκτροδοτούμενες γραμμές.
Συμφωνία και για συντήρηση
Η σύμβαση με την Alstom δεν αφορά μόνο την κατασκευή των τρένων αλλά και τη συντήρησή τους για περίοδο 10 ετών. Η συντήρηση θα γίνεται σε αμαξοστάσιο στην Αθήνα, το οποίο θα προσαρμοστεί ειδικά για τους νέους συρμούς, με υποστήριξη από ψηφιακά εργαλεία προληπτικής και προγνωστικής συντήρησης, όπως το σύστημα HealthHub της Alstom .
Στόχος είναι η μέγιστη διαθεσιμότητα του στόλου και η μείωση των αιφνίδιων βλαβών, κάτι που συνδέεται άμεσα και με τις αυστηρότερες ρήτρες της νέας σύμβασης μεταξύ Δημοσίου και Hellenic Train.
Γιατί αυτή η προμήθεια είναι κομβική
Τα νέα Coradia Stream συμπίπτουν χρονικά με την ολοκλήρωση κρίσιμων έργων υποδομής στον βασικό άξονα Αθήνα–Θεσσαλονίκη, όπου από το καλοκαίρι του 2026 προβλέπεται πλήρης σηματοδότηση, τηλεδιοίκηση και ETCS σε όλο το μήκος της διπλής γραμμής. Με την είσοδο των νέων τρένων στο δίκτυο, ο χρόνος ταξιδιού εκτιμάται ότι θα πέσει κάτω από τις 3,5 ώρες.
