Ούτε οι διαστάσεις, ούτε το μέγεθος αλλά το βάρος του αυτοκινήτου θα αποτελεί νέο κριτήριο τιμολόγησης, όσον αφορά την στάθμευση. Αυτή την τακτική φαίνεται πως ακολουθούν διάφορες πόλεις στην Ευρώπη καθώς μεγαλώνει η ανησυχία για την ασφάλεια, τη διαθέσιμη αστική χωρητικότητα και τη φθορά που προκαλούν τα ολοένα βαρύτερα οχήματα στις υποδομές.
Η τάση δεν γεννήθηκε από τη μια ημέρα στην άλλη, όμως δύο πρόσφατες αποφάσεις την έφεραν ξανά στο προσκήνιο, δείχνοντας πως το "πόσο ζυγίζει το αυτοκίνητο" μπορεί να γίνει ο κανόνας του μέλλοντος.
Διαβάστε Επίσης
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Ζυρίχη. Οι κάτοικοι της ελβετικής πόλης ενέκριναν μέσω δημοψηφίσματος την εισαγωγή τιμολογιακής πολιτικής που συνδέει το ετήσιο κόστος στάθμευσης στις "Blue Zone" περιοχές με το βάρος κάθε οχήματος.
Όσο μεγαλύτερο το αυτοκίνητο, τόσο υψηλότερη η χρέωση. Στην περίπτωση των ηλεκτρικών, το σύστημα γίνεται ελαφρώς πιο επιεικές. Θα πληρώνουν χαμηλότερο ποσό ανά κιλό, αναγνωρίζοντας το μικρότερο περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα στην καθημερινή χρήση. Η κίνηση αυτή παρουσιάζεται από τις τοπικές αρχές ως μια πιο δίκαιη κατανομή του κόστους που προκαλούν τα μεγάλα οχήματα στον αστικό ιστό.
Παρόμοια λογική ακολουθεί και το Κάρντιφ στη Ουαλία, όπου το δημοτικό συμβούλιο ενέκρινε ένα φιλόδοξο δεκαετές σχέδιο στάθμευσης. Στην καρδιά του βρίσκεται μια προσαύξηση τελών για οχήματα άνω των 2.400 κιλών, ενώ σταδιακά το όριο θα κατέβει στα 2.000 κιλά για τα μη ηλεκτρικά. Η απόφαση βασίστηκε σε διαβούλευση με το κοινό, από την οποία το 66% των συμμετεχόντων τάχθηκε υπέρ υψηλότερων χρεώσεων για τα μεγαλύτερα και βαρύτερα αυτοκίνητα. Η κοινωνική αποδοχή δείχνει πως το ζήτημα δεν είναι πλέον περιθωριακό· αγγίζει όλο και περισσότερο το κέντρο της συζήτησης για το σχεδιασμό των πόλεων.
Οι δύο αυτές πρωτοβουλίες αντικατοπτρίζουν ουσιαστικά κάτι ευρύτερο. Μια συνειδητοποίηση ότι τα βαριά οχήματα μπορεί να είναι μια "προσωπική επιλογή", αλλά έχουν άμεση επίδραση στον δημόσιο χώρο. Καταλαμβάνουν περισσότερο χώρο στάθμευσης, φθείρουν το οδόστρωμα πιο γρήγορα και σε περίπτωση σύγκρουσης δημιουργούν μεγαλύτερο κίνδυνο για πεζούς και ποδηλάτες. Με απλά λόγια, το βάρος έχει εξωτερικότητες – κόστος που δεν πληρώνει απαραίτητα ο οδηγός αλλά το κοινωνικό σύνολο.
Σε αυτό το πλαίσιο, η τιμολόγηση βάσει κιλών μοιάζει με την προσπάθεια των πόλεων να προσαρμόσουν τους κανόνες τους στην πραγματικότητα. Τα SUV και τα μεγάλα ηλεκτρικά οχήματα έγιναν mainstream, όμως οι δρόμοι και οι χώροι στάθμευσης δεν μεγάλωσαν μαζί τους. Η συζήτηση αναμένεται να συνεχιστεί – και πιθανότατα να επεκταθεί. Με τον τρόπο που εξελίσσονται τα πράγματα, το "πόσο ζυγίζει το αυτοκίνητό σας;” ίσως γίνει μια από τις πιο συνηθισμένες ερωτήσεις στα ευρωπαϊκά δημαρχεία τα επόμενα χρόνια.
Τι ισχύει στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα η στάθμευση και οι χρεώσεις για αυτήν αντιμετωπίζονται με όρους real estate περισσότερο και λιγότερο σε σχέση με τα αυτοκίνητα. Σε δημοτικό επίπεδο τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται είναι οι ζώνες στάθμευσης, οι κάθετες χρεώσεις με βάση αυτές και τα ανάλογα πρόστιμα. Είναι κάπως παρωχημένο σε σχέση με τα πιλοτικά προγράμματα της Ελβετίας και της Ουαλίας, ωστόσο ακόμη δεν εξετάζεται το μέτρο να ακτηγοριουποιούνται τα αυτοκίνητα και σε ό,τι έχει να κάνει με το πάρκινγκ.
Από την άλλη πλευρά τις τιμές της καθορίζουν εν πολλοίς η περιοχή, οι ανέσεις του πάρκινγκ, η ασφάλεια και η πρόσβαση σε αυτό, συνεπώς η τιμολογιακή πολιτική που ακολουθείται δεν έχει να κάνει καθόλου με το αυτοκίνητο και καθορίζεται όπως για παράδειγμα το ενοίκιο μιας κατοικίας.
