Μετά από έντονες πιέσεις από τη αυτοκινητοβιομηχανία, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε με ευρεία πλειοψηφία την πρόταση για ελάφρυνση των κανονισμών που αφορούν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) από επιβατικά αυτοκίνητα και ελαφρά επαγγελματικά οχήματα. Πρακτικά, αυτό μεταφράζεται σε μια διετή παράταση για την επίτευξη των στόχων που είχαν αρχικά τεθεί για το 2025, με την ψήφιση να λαμβάνει 458 ψήφους υπέρ, 101 κατά και 14 αποχές.
Η αλλαγή προβλέπει ότι οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα μπορούν να συμμορφώνονται με τους στόχους βάσει του μέσου όρου των εκπομπών τους την τριετία 2025-2027, αντί να κριθούν αποκλειστικά από τις επιδόσεις του 2025. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με επικεφαλής την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, χαρακτήρισε την τροποποίηση αυτή ως μια κίνηση που θα δώσει "ανάσα" στις ευρωπαϊκές εταιρείες, οι οποίες προσπαθούν να ανακτήσουν έδαφος στην ηλεκτροκίνηση απέναντι στον ανταγωνισμό από ΗΠΑ και Κίνα.
Εάν οι αρχικοί στόχοι ίσχυαν από φέτος, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του κλάδου, οι ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες θα κινδύνευαν να βρεθούν αντιμέτωπες με πρόστιμα που θα μπορούσαν να φτάσουν ακόμη και τα 15 δισεκατομμύρια ευρώ. Ο λόγος είναι η εξάρτηση των στόχων από τις πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων – ένας τομέας στον οποίο οι ευρωπαϊκές φίρμες εμφανίζονται πιο αργοκίνητες σε σύγκριση με τις κινεζικές και τις αμερικανικές εταιρείες.
Οι μεγάλοι κερδισμένοι της αλλαγής είναι οι Volkswagen, Stellantis και Renault, οι οποίες αντιπροσωπεύουν πάνω από το 50% των νέων ταξινομήσεων στην ΕΕ και, σύμφωνα με ανάλυση του Bloomberg Intelligence, θα δυσκολεύονταν να καλύψουν τις απαιτήσεις CO2 με βάση το αρχικό χρονοδιάγραμμα. Αν και υπήρχε η δυνατότητα να περιορίσουν τις κυρώσεις μέσω της γνωστής πρακτικής των "συμπράξεων πωλήσεων" με άλλες εταιρείες που βρίσκονται πιο μπροστά στην ενεργειακή μετάβαση (όπως η Tesla), κάτι τέτοιο εγείρει πολιτικές και οικονομικές ενστάσεις, καθώς θεωρείται ότι θα ενίσχυε δυσανάλογα τους ανταγωνιστές εκτός ΕΕ.
Η Volkswagen ωστόσο προειδοποίησε πως ακόμη και με τη νέα ρύθμιση, το 2025 θα παραμείνει "έτος πίεσης" για τη συμμόρφωση στους περιβαλλοντικούς στόχους. Από την άλλη πλευρά, επικριτές της απόφασης υπογραμμίζουν ότι η βιομηχανία είχε στη διάθεσή της επτά χρόνια για να προετοιμαστεί και ότι ο αριθμός των πιθανών προστίμων έχει παρουσιαστεί υπερβολικά διογκωμένος.
Η συζήτηση γύρω από τη συγκεκριμένη χαλάρωση των κανονισμών αντικατοπτρίζει ένα ευρύτερο δίλημμα που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση: την ανάγκη να στηρίξει τη βιομηχανική της βάση στον μετασχηματισμό προς την "πράσινη" κινητικότητα, χωρίς όμως να παραβιάζει τους κλιματικούς στόχους της. Και παρότι η απόφαση δίνει χρόνο στις αυτοκινητοβιομηχανίες να επιταχύνουν τη μετάβασή τους, το στοίχημα παραμένει ανοιχτό ως προς το αν αυτός ο χρόνος θα αξιοποιηθεί αποτελεσματικά.
