Η Ελλάδα κατατάσσεται στην κορυφή της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τον πιο γηρασμένο στόλο οχημάτων, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ACEA για το 2025. Η μέση ηλικία των επιβατικών αυτοκινήτων στη χώρα ανέρχεται στα 17,5 έτη, τη στιγμή που ο μέσος όρος στην Ε.Ε. διαμορφώνεται στα 12,5 έτη.
Το γεγονός αυτό έχει πολλαπλές επιπτώσεις, τόσο στην οδική ασφάλεια όσο και στην περιβαλλοντική επιβάρυνση, ενώ επηρεάζει και την οικονομία μέσω του αυξημένου κόστους συντήρησης των οχημάτων.
Διαβάστε Επίσης
Η κατάσταση είναι ακόμα χειρότερη στα επαγγελματικά οχήματα, με τη χώρα μας να διαθέτει έναν από τους πιο γερασμένους στόλους φορτηγών και λεωφορείων.
Συγκεκριμένα, η μέση ηλικία των φορτηγών στην Ελλάδα ανέρχεται στα 22,6 έτη, καθιστώντας τον στόλο έναν από τους παλαιότερους στην Ευρώπη, ενώ στα λεωφορεία η μέση ηλικία φτάνει τα 17,6 έτη, ελάχιστα κάτω από τη Ρουμανία, που κατέχει το αρνητικό ρεκόρ με 17,5 έτη.
Η Ελλάδα πίσω από την υπόλοιπη Ευρώπη
Η κατάσταση του ελληνικού στόλου γίνεται ακόμα πιο ανησυχητική όταν συγκριθεί με χώρες που έχουν επενδύσει στην ανανέωση των οχημάτων τους. Στο Λουξεμβούργο, η μέση ηλικία των επιβατικών αυτοκινήτων είναι μόλις 8 έτη, ενώ στη Γαλλία και την Ιταλία διαμορφώνεται στα 11,2 και 12,8 έτη αντίστοιχα. Στη Γερμανία, μια χώρα με ιδιαίτερη έμφαση στη βιομηχανία αυτοκινήτου, η μέση ηλικία των οχημάτων δεν ξεπερνά τα 10,3 έτη.
Στον τομέα των επαγγελματικών οχημάτων, η διαφορά είναι εξίσου χαοτική. Τα φορτηγά στην Αυστρία έχουν μέση ηλικία 6,8 ετών, ενώ στο Λουξεμβούργο φτάνουν μόλις τα 7,5 έτη. Στα λεωφορεία, οι διαφορές είναι επίσης σημαντικές, με την Αυστρία να διαθέτει στόλο μέσης ηλικίας 5,8 ετών και τη Γαλλία 7,8 ετών, σε πλήρη αντίθεση με την ελληνική πραγματικότητα.
Οι συνέπειες ενός γερασμένου στόλου
Η ύπαρξη ενός τόσο γηρασμένου στόλου οχημάτων στην Ελλάδα έχει σοβαρές επιπτώσεις σε πολλαπλά επίπεδα.
Διαβάστε Επίσης
Περιβαλλοντική επιβάρυνση
Τα περισσότερα παλιά αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στους ελληνικούς δρόμους είναι παλαιότερης τεχνολογίας, με ελάχιστα έως καθόλου μέτρα περιορισμού των εκπομπών ρύπων. Αυτό επιδεινώνει την ποιότητα του αέρα, ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα, όπου τα υψηλά επίπεδα ρύπανσης από παλαιάς τεχνολογίας κινητήρες ντίζελ αποτελούν καθημερινό πρόβλημα.
Σύμφωνα με την ACEA και στοιχεία όμως του 2023, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα εξακολουθούν να είναι ελάχιστα διαδεδομένα στην Ελλάδα, με το ποσοστό τους να ανέρχεται μόλις στο 0,2% του συνολικού στόλου – ένα από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη. Αντίθετα, σε χώρες όπως η Νορβηγία, το ποσοστό των ηλεκτρικών οχημάτων φτάνει το 24,2% και στη Γερμανία το 2,9%, δείχνοντας μια σαφή τάση προς την ηλεκτροκίνηση που στη χώρα μας αργεί να έρθει.
Οδική ασφάλεια σε κίνδυνο
Ένα παλιό αυτοκίνητο δεν διαθέτει τις σύγχρονες τεχνολογίες ασφαλείας που έχουν τα νέα οχήματα. Συστήματα όπως το αυτόματο φρενάρισμα έκτακτης ανάγκης, η υποβοήθηση διατήρησης λωρίδας και οι αισθητήρες τυφλού σημείου απουσιάζουν από τον ελληνικό στόλο, αυξάνοντας τον κίνδυνο σοβαρών ατυχημάτων.
Ειδικά στα επαγγελματικά οχήματα, η κατάσταση γίνεται ακόμα πιο επικίνδυνη. Παλαιά φορτηγά με φθαρμένα φρένα και χαμηλή αντοχή σε σύγχρονα πρότυπα σύγκρουσης συνεχίζουν να κυκλοφορούν, θέτοντας σε κίνδυνο τόσο τους οδηγούς όσο και τους υπόλοιπους χρήστες του δρόμου.
Υψηλό κόστος συντήρησης
Όσο πιο παλιό το όχημα, τόσο υψηλότερο το κόστος συντήρησής του. Οι συχνές βλάβες και οι αναγκαστικές επισκευές αυξάνουν τα έξοδα των ιδιοκτητών, ενώ η κατανάλωση καυσίμου στα παλιά μοντέλα είναι σημαντικά υψηλότερη.
Σε μια περίοδο όπου το κόστος καυσίμου παραμένει υψηλό, το γεγονός ότι οι Έλληνες οδηγοί αναγκάζονται να κινούνται με οχήματα που καταναλώνουν πολύ περισσότερη βενζίνη ή πετρέλαιο σε σχέση με τα νεότερα μοντέλα, καθιστά τη μετακίνηση ακόμα πιο ακριβή.
Πώς μπορεί να ανανεωθεί ο ελληνικός στόλος;
Η αντικατάσταση των παλιών οχημάτων αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την ελληνική αυτοκίνηση. Αν και κατά καιρούς έχουν εφαρμοστεί προγράμματα απόσυρσης, το πρόβλημα παραμένει έντονο και απαιτεί πιο δραστικά μέτρα.
Επιδοτήσεις για νέα και χαμηλών ρύπων οχήματα
Η παροχή μεγαλύτερων κινήτρων για την αγορά ηλεκτρικών και υβριδικών οχημάτων θα μπορούσε να επιταχύνει τη μετάβαση σε έναν πιο "πράσινο" στόλο.
Αυστηρότερες προδιαγραφές για τα επαγγελματικά οχήματα
Οι μεταφορικές εταιρείες και οι επαγγελματίες οδηγοί θα πρέπει να ενισχυθούν με φορολογικά και χρηματοδοτικά κίνητρα, ώστε να αντικαταστήσουν τα πεπαλαιωμένα φορτηγά και λεωφορεία τους.
Ενίσχυση των υποδομών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων
Η Ελλάδα εξακολουθεί να υστερεί σε σταθμούς φόρτισης, γεγονός που αποθαρρύνει τους οδηγούς από την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Η ανανέωση του στόλου στην Ελλάδα είναι αναγκαία και επείγουσα. Η χώρα μας κινδυνεύει να μείνει ακόμα πιο πίσω σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, τόσο σε θέματα περιβάλλοντος όσο και σε οδική ασφάλεια.
Η επόμενη δεκαετία θα είναι κρίσιμη για τη μετάβαση σε μια πιο σύγχρονη και ασφαλή αυτοκίνηση, και οι πολιτικές αποφάσεις που θα ληφθούν στο προσεχές διάστημα θα καθορίσουν αν η Ελλάδα θα καταφέρει να κλείσει τη "ψαλίδα" με την υπόλοιπη Ευρώπη.
