Η RB17 είναι το μυθικό πλάσμα που έχει αιχμαλωτίσει το μυαλό του Adrian Newey από το 2020. Ωστόσο, οι ρίζες της βρίσκονται πολύ πιο πίσω. Αρκετά πιο πίσω.
Δεν πρόκειται για ένα αυτοκίνητο δρόμου ούτε για αγωνιστικό, αλλά για ένα hypercar φτιαγμένο μόνο για πίστα που ενσαρκώνει σχεδόν όλα όσα έχει μάθει ο Newey στα 40+ χρόνια της καριέρας του.
Κείμενο: Jason Barlow - Φωτογραφίες: John Wycherley
Ένα αυτοκίνητο πέρα από τα όρια, που σχεδιάστηκε χωρίς περιορισμούς, εκτός από αυτούς που ο ίδιος επέβαλε. Τροφοδοτείται από έναν V10 κινητήρα 4,5 λίτρων με απόδοση 1.000 ίππους, που κατασκεύασε η Cosworth με βάση τις προδιαγραφές που έθεσε η Red Bull, και όριο περιστροφής τις 15.000 σ.α.λ. Αυτός φιλοξενείται σε ένα αμάξωμα που φιλοδοξεί να έχει συνολικό βάρος 875 κιλά. Επιπλέον, διαθέτει και έναν ηλεκτροκινητήρα.
Πρώτες εντυπώσεις; Φαίνεται μεγάλο και εκπληκτικά μακρύ, κάτι σαν διαστημόπλοιο. Σε μαγεύει, τόσο με τις λεπτομέρειες όσο και με τoν τρόπο που έχει πάρει σάρκα και οστά, και υπάρχει μια σαφής οπτική σύνδεση με ένα σύγχρονο μονοθέσιο της F1. Για να καταλάβεις περίπου περί τίνος πρόκειται, φαντάσου το cockpit μιας Red Bull – και τότε θα βρίσκεσαι παρά μόνο στα μισά του δρόμου.
Τα πλευρικά side είναι συγκλονιστικά – διάολε, δεν είναι αγωνιστικό και, παρ’ όλα αυτά, έχει side pods. Επίσης, διαθέτει ένα σχήμα που ορίζεται περισσότερο από αυτό που λείπει παρά από αυτό που πραγματικά υπάρχει. Πώρωση, το λένε, και υπάρχουν ολόκληρα τμήματα της RB17 που προκαλούν να τα ψάξεις με τα χέρια.
Φαντάσου τώρα την ακάθαρτη ροή του αέρα που βρίσκεται πάνω από τους θόλους των εμπρός τροχών να συγκεντρώνεται και στη συνέχεια να ανακατευθύνεται κάτω από το αυτοκίνητο και μέσα σε ένα εξαιρετικά περίπλοκο τούνελ. Κάπου εκεί μέσα υπάρχουν και δύο ανεμιστήρες που μετατρέπουν όλη αυτή την ενέργεια σε αεροδυναμική μαγεία. Δες, επίσης, την πίσω πτέρυγα πλήρους πλάτους που βρίσκεται εκεί κυρίως για να απορροφά τον αέρα από τον διαχύτη.

Και το όνομα αυτού; Όταν η COVID-19 κατέβασε διακόπτη για κάθε είδους δραστηριότητα, η Red Bull δεν κατάφερε ποτέ να φέρει στις πίστες ένα μονοθέσιό της, ο οποίο έφερε την ονομασία RB17. Τώρα αυτό το όνομα βρήκε το σπίτι του.
Αναπόφευκτα, σε ένα τέτοιο αυτοκίνητο η σχεδίαση ακολουθεί τις επιταγές της λειτουργικότητας και η ομοιότητα με την Aston Martin Valkyrie είναι αναμφισβήτητη. Αυτό, φυσικά, ήταν ένα άλλο project του Newey, μια συνεργασία υπό τη σκέπη της Red Bull που χάλασε όταν η Aston πήρε το δικό της δρόμο στην F1 με ιδιοκτήτη τον Lawrence Stroll.
Αποξενωμένη από τον έναν της δημιουργό, η Valkyrie εντυπωσίασε πολύ, αλλά έμοιαζε ημιτελής σε κάποια σημεία, αναγκασμένη να συνθηκολογήσει ανάμεσα στο κυνήγι της απόλυτης κάθετης δύναμης και των πιο γρήγορων χρόνων στην πίστα αφενός και των περιορισμών για νόμιμη χρήση στον δρόμο αφετέρου.
"Αυτοκίνητα τέτοιου επιπέδου θα πρέπει να θεωρούνται έργα τέχνης"
Εστιάζοντας στη χρήση εντός πίστας, η RB17 τη γλίτωσε στο τσακ. Πρόκειται για ένα αυτοκίνητο σχεδιασμένο από τον Adrian Newey, το οποίο θα πετύχει χρόνους στον έναν γύρο παρόμοιους με εκείνους ενός μονοθεσίου της F1 και ταυτόχρονα εξωφρενικά επίπεδα "εμπλοκής" του οδηγού στα δρώμενα στους καλύτερους ναούς της ταχύτητας – το Silverstone, το Spa και τη Suzuka. Το τμήμα Advanced Technologies της Red Bull αναπτύσσεται γρήγορα, αλλά δεν είναι κατασκευαστής αυτοκινήτων.
Έτσι, ακόμα και αυτοί οι τύποι θα χρειαστούν χρόνο για να μάθουν. Οι ομάδες της F1 δεν παράγουν αυτοκίνητα. Σκέψου μόνο αυτό: η Red Bull Racing έχει κατασκευάσει λιγότερα από 100 σασί στα 20 χρόνια της ιστορίας της.
Θυμάσαι τη Red Bull X1 που σχεδίασε το 2010 ο Newey για το Gran Turismo 5 και 6; Ε ναι, λοιπόν, αυτή έκρυβε περισσότερα απ’ όσα αρχικά νομίζαμε. "Ήταν ένα εικονικό αυτοκίνητο" εξηγεί ο Newey. "Δεν είχε στοιχεία CFD (υπολογιστική ρευστοδυναμική), ούτε χρειάστηκε κάποιοι να δουλέψουν σε αυτό. Ήταν ένα πρώτο σκίτσο που μετατράπηκε σε μοντέλο για ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι. Πίσω του όμως έκρυβε τη βασική ιδέα και από τότε μου τριβέλιζε το μυαλό".

Τα Χριστούγεννα του 2019 το όχημα άρχισε να παίρνει μορφή στο μυαλό του Newey. Κάνοντας ένα διάλειμμα από τις πίστες του σκι και απογοητευμένος από την έλλειψη αξιοπρεπούς ποσότητας χιονιού, ο Newey ξεκίνησε να σχεδιάζει ένα hypercar.
Για έναν άνθρωπο του οποίου οι επιτυχίες μετριούνται με βάση το χρονόμετρο, μάλλον θα εκπλαγείς από τις αρχές που έθεσε γι’ αυτό που θα γινόταν η RB17. "Έχω την πεποίθηση ότι αυτοκίνητα τέτοιου επιπέδου πρέπει να είναι κάτι που μπορείς να τους συμπεριφερθείς ως έργα τέχνης ή γλυπτά" σημειώνει και συνεχίζει: "Η καριέρα μου ήταν σαφώς προσανατολισμένη στον τομέα των επιδόσεων, οπότε, σε ό,τι αφορά την αεροδυναμική, πρέπει πάντα να ακολουθείς αυτό που κάνει το αυτοκίνητο πιο γρήγορο.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση θέλαμε ένα πιο ολοκληρωμένο προϊόν όσον αφορά την εμφάνιση, τον ήχο και την οδηγική εμπειρία. Το να ξέρεις τι θέλεις είναι κάτι πολύ σημαντικό όταν ξεκινάς, κι εγώ αυτό που ήθελα ήταν να δημιουργήσω ένα όχημα ικανό να καταγράψει χρόνους επιπέδου F1, αλλά ταυτόχρονα να είναι προσιτό στον άνθρωπο – και μάλιστα σε δύο άτομα. Συμμετέχω σε track days κάθε τόσο και είναι ωραίο να μπορώ να κάνω βόλτες με επιβάτες.

Με αυτό το αυτοκίνητο έχεις τη σωστή ορατότητα και το κάθισμα του συνοδηγού είναι ελαφρώς σε διαφορετική ευθεία. Ήταν λογικό που το φτιάξαμε έτσι και είναι μια κομψή λύση. Η φαρδύτερη καμπίνα έχει επιπτώσεις στο βάρος και στην αεροδυναμική, αλλά ήταν ένα τίμημα που θεώρησα ότι έπρεπε να αποδεχτούμε. Υπάρχει χώρος για αποσκευές μπροστά καθώς και για δύο σετ φόρμες και δύο κράνη πίσω από τους επιβάτες".
Όποιος έχει την τύχη να την οδηγήσει θα έχει πολλά να απολαύσει, αν και ίσως χρειαστεί να προσέξει το αυχενικό του και να ρίξει τους καρδιακούς του παλμούς. Η RB17 είναι πράγματι ένα ελαφρώς πολιτισμένο μονοθέσιο της F1 με δύο θέσεις. Και μάλιστα καλύτερο σε ορισμένα βασικά σημεία.
"Η μπροστινή πτέρυγα αποτελεί το τέλειο παράδειγμα για το τι είναι δυνατό να επιτευχθεί χωρίς ανησυχία για τους κανονισμούς. Ακόμα και έτσι όμως, η F1 αποτέλεσε την πηγή έμπνευσης"
Το πλαίσιο είναι κατασκευασμένο από συνθετικό ανθρακόνημα, όπως θα περίμενε κανείς. Το αυτοκίνητο διαθέτει, επίσης, ενεργή ανάρτηση, η οποία έχει απαγορευτεί στην F1 από το 1994, αλλά αποτελεί τον πυρήνα των ποικίλων δυνατοτήτων της RB17, επειδή προσφέρει ακριβή έλεγχο της δυναμικής του οχήματος.
"Χρειάζεται μια βάση πάνω στην οποία τα ενεργά συστήματα μπορούν να λειτουργήσουν" τονίζει ο επικεφαλής της RBAT, Rob Gray. "Κάναμε πολλές προσομοιώσεις για να προσδιορίσουμε την ελάχιστη ακαμψία που θα συνέχιζε να προσφέρει καλή απόκριση στο ενεργό σύστημα ανάρτησης.
Διαπιστώσαμε ότι υπάρχει ένα σημείο όπου μειώνεται πολύ γρήγορα. Είμαστε σίγουρα μπροστά από αυτό το σημείο. Θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει το αυτοκίνητο πιο σκληρό, αλλά δε θα ήταν πιο γρήγορο. Φτάσαμε σε ένα επίπεδο που είχαμε τα επιθυμητά χαρακτηριστικά χειρισμού. Από το σημείο αυτό και μετά η επιπλέον ακαμψία μεταφράζεται απλώς σε υπερβολικό βάρος".
Η ασφάλεια είναι επίσης ζωτικής σημασίας στοιχείο. Η RB17 δανείζεται στοιχεία εδώ από τους κανονισμούς των οχημάτων της κατηγορίας LMH, όσον αφορά τη δομική ακεραιότητα αλλά και αυτό που ονομάζεται "στιγμή ανατροπής". Στην ουσία, δεν πρέπει να παρουσιάζει έντονη ανύψωση σε περίπτωση ατυχήματος ή πρόσκρουσης ώστε να βρεθεί πλήρως στον αέρα.
"O διαχύτης πλήρους μήκους που φορτίζεται μπροστά –ή το δάπεδο– διατηρεί το κέντρο πίεσης του αυτοκινήτου σε ιδανικό σημείο για συνολική σταθερότητα"
Η ομάδα εξέλιξης κατάφερε να "συμμορφώσει" την RB17 με τους κανονισμούς αυτούς χωρίς να καταστρέψει τη σχεδίαση. Ο Newey είναι παθιασμένος με το γεγονός ότι η RB17 δείχνει όμορφη, αν και τα πάντα έχουν γίνει με γνώμονα την αεροδυναμική.

"Στα επιμέρους μέρη του μονοθεσίου της F1 που έχω σχεδιάσει, σε αρκετές περιπτώσεις, το αισθητικό σκέλος μπαίνει δυναμικά στο παιχνίδι, ίσως και υποσυνείδητα" σχολιάζει. "Πολύ συχνά οι αεροδυναμικά αποδοτικές γραμμές είναι και ευχάριστες αισθητικά. Το Spitfire δε σχεδιάστηκε με γνώμονα το στυλ ούτε και το Concorde, αλλά ήταν δύο από τα ωραιότερα αεροσκάφη που έχουν κατασκευαστεί ποτέ".
Η διαδικασία εδώ είναι συναρπαστική. Ο Newey σχεδίασε τις αεροδυναμικές επιφάνειες, όπως πάντα με το χέρι, οι οποίες στη συνέχεια μεταφέρθηκαν σε CFD προκειμένου να οπτικοποιηθεί η ροή του αέρα και να κατανοηθούν τα φορτία που δημιουργούνταν.
Σ’ εκείνο το σημείο η Red Bull προσέλαβε μερικούς αποφοίτους του τμήματος RCA στον τομέα σχεδίασης οχημάτων για να βελτιστοποιήσουν τις επιφάνειες, προτού υποβάλλουν τις προτάσεις τους για περισσότερη ανάλυση CFD.
"Η ενεργή ανάρτηση επιτρέπει τη μεταβολή της απόστασης του αμαξώματος από το έδαφος. Η RB17 είναι καλύτερα σεταρισμένη από ένα μονοθέσιο της F1"
Εάν κατά τη διαδικασία της σχεδίασης μειωνόταν η κάθετα παραγόμενη αεροδυναμική πίεση, οι αεροδυναμιστές μπορούσαν να προτείνουν τρόπους να την ενισχύσουν επαναφέροντάς τη στα αρχικά επίπεδα.
Αυτοί οι κύκλοι θα συνεχίζονταν μέχρι να είναι όλοι ευχαριστημένοι – αυτή ήταν μια επαναλαμβανόμενη διαδικασία που, προφανώς, δε θα συνέβαινε ποτέ στην F1.
Έτσι, η RB17 είναι πραγματικά ένα γλυπτό. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αρκετοί πλούσιοι εκεί έξω θα αγόραζαν ένα αντίτυπό της μόνο και μόνο για λόγους επίδειξης. Τι κρίμα... Το ερώτημα είναι ένα: Πώς μπορείς να κάνεις προσιτό στους κοινούς θνητούς ένα αυτοκίνητο που είναι ικανό να γράψει χρόνους στην πίστα εφάμιλλους μ’ εκείνους ενός μονοθεσίου της F1;

Η ενεργή ανάρτηση είναι το "κλειδί" εδώ, όπως και ένα διαβαθμισμένο σύστημα ελέγχου πρόσφυσης και μια σειρά προγραμμάτων ρύθμισης του πλαισίου. Οι παράμετροι δεν έχουν διαμορφωθεί πλήρως ακόμη, αλλά ο Newey είναι σαφώς ικανοποιημένος που η ενεργή ανάρτηση επιστρέφει στο παιχνίδι.
"Σου επιτρέπει να αλλάξεις τη μηχανική ισορροπία και το περιθώρια σταθερότητας" εξηγεί. "Σε συνδυασμό με τις ενεργές αεροδυναμικές επιφάνειες του αυτοκινήτου, μπορείς να αλλάξεις το κέντρο πίεσης (την αναλογία της εμπρόσθιας και πίσω κάθετα παραγόμενης δύναμης), το οποίο είναι, ούτως ή άλλως, αρκετά μπροστά.
"Η RB17 προσφέρει χώρο για δύο. Τα καθίσματα δε βρίσκονται στην ίδια ευθεία. Οπότε, οι αγκώνες των επιβατών είναι αδύνατο να συγκρουστούν"
Θα έχουμε κουμπιά στο cockpit που θα σου επιτρέπουν να το κάνεις αυτό εν κινήσει, ώστε να μπορείς να έχεις περισσότερη σταθερότητα στην είσοδο μιας αργής στροφής ή στην κορυφή μιας γρήγορης στροφής. Μας δίνει τεράστια ευελιξία".
Η RB17 στοχεύει να αναπτύσσει κάθετη δύναμη 1.700 κιλών στα 240 χλμ./ώρα και το πάτωμα κάνει περισσότερη δουλειά απ’ ό,τι σε ένα μονοθέσιο της F1, επειδή... δεν υπάρχουν κανόνες. Όμως, τι γίνεται με τα ελαστικά, που ενδεχομένως να αποτελούν περιοριστικό παράγοντα όταν πρόκειται για τόσο τεράστιες αεροδυναμικές δυνάμεις;
Η Red Bull συνεργάζεται με τη Michelin σε τρεις διαφορετικές γόμες. Το πιο ακραίο ελαστικό είναι το "confidential", το οποίο είναι λίγο νευρικό σε συμπεριφορά, αλλά προσφέρει τεράστια επίπεδα πρόσφυση. Το στάνταρ σλικ ελαστικό προσφέρει τη δυνατότητα για μεγαλύτερες γωνίες ολίσθησης και είναι λιγότερο ευαίσθητο στη θερμοκρασία, ενώ θα υπάρχει και μια έκδοση με χάραξη στο πέλμα.
Όσον αφορά την υπερστροφή ισχύος, μάλλον ήρθατε σε λάθος μέρος. "Με τίποτα", λέει ο Newey. "Δε θέλω να δω τέτοιες φωτογραφίες. Ξέρω ότι εσείς τρελαίνεστε με αυτά, αλλά εμένα με αφήνει παγερά αδιάφορο. Πρόκειται απλώς για επίδειξη, σωστά;".
Η αλήθεια είναι ότι αυτός που αγωνίζεται με ένα Ford GT40 και μία Lotus 49B σε ιστορικές διοργανώσεις του αρέσουν λίγο τα γλιστρήματα. "Γι’ αυτό προσφέρουμε όλες αυτές τις διαφορετικές ρυθμίσεις και λύσεις ελαστικών. Δε θα πρότεινα (η RB17) να είναι το πρώτο αυτοκίνητο που θα οδηγήσετε ποτέ σε μια πίστα, αλλά αν αποδειχθεί ότι έχετε πολύ δυναμισμό και αποφασιστικότητα, τότε μπορείτε να φτάσετε σε ακραία επίπεδα επιδόσεων. Έχει αυτή την ικανότητα προσαρμογής".

Το κιβώτιο ταχυτήτων σχεδιάστηκε και συναρμολογείται εσωτερικά, αν και τα γρανάζια κατασκευάζονται από την Xtrac. Οι χρόνοι αλλαγής ταχυτήτων θα είναι γρήγοροι. Όχι όμως τόσο όσο σε ένα μονοθέσιο F1. Και αυτό για να αποφευχθεί η υπερβολική φθορά.
Ο ηλεκτροκινητήρας αναλαμβάνει την πρώτη σχέση και την όπισθεν και κάνει τους ελιγμούς σε χαμηλές ταχύτητες παιχνιδάκι, ενώ αυξάνει την ισχύ κατά 200 ίππους ενισχύοντας παράλληλα τη ροπή όταν χρειάζεται.
Έχοντας πάρει το μάθημά τους από την οδυνηρά θορυβώδη Valkyrie, ο V10 κινητήρας δεν είναι βιδωμένος απευθείας στο πλαίσιο. Η συμβατική τοποθέτηση του κινητήρα πρόσθεσε βάρος, αλλά ήταν ένα τίμημα που άξιζε τον κόπο.

Η RB17 πρέπει, επίσης, να πληροί τους κανονισμούς θορύβου σε όσο το δυνατόν περισσότερες πίστες και δεν πρέπει να "ακούγεται" περισσότερο από 105 db. Η εξάτμιση διαθέτει μια διάταξη "10 σε 1", εμπνευσμένη από τη McLaren MP4/15 του 2000 που σχεδίασε ο Newey και που θεωρεί ότι έχει τον καλύτερο ήχο από όλα τα μονοθέσια της F1.
Το σύστημα διεύθυνσης είναι πλήρως υδραυλικό και μοιάζει πολύ με αυτό των μονοθεσίων της F1, καθώς χρησιμοποιεί ένα μηχανικό ελατήριο για να ανιχνεύσει την ποσότητα της ροπής που ασκεί ο οδηγός, πριν από το άνοιγμα της υδραυλικής βαλβίδας, προς οποιαδήποτε κατεύθυνση.
"Ένα μονοθέσιο της F1 ακολουθεί μια περίοδο εξέλιξης διάρκειας 12-18 μηνών πριν από την πρώτη δοκιμή" επισημαίνει ο Newey. "Ξεκινήσαμε να δουλεύουμε πάνω στην RB17 τα Χριστούγεννα του 2020 και βρισκόμαστε πλέον για τρία ή περισσότερα χρόνια στη φάση του πρωτοτύπου.
Αυτό μας επέτρεψε να την ξεψαχνίσουμε, να κάνουμε αυτοκριτική, να είμαστε προσεκτικοί στην κατεύθυνση που έχουμε πάρει, να τη δοκιμάσουμε σε μια διαδρομή, να την αξιολογήσουμε και, αν δεν είμαστε ευχαριστημένοι, να την αλλάξουμε".
Συνήθως δεν έχουν όλοι την πολυτέλεια να κάνουν κάτι τέτοιο. Και αυτό που βλέπεις τώρα ως αποτέλεσμα δεν είναι παρά η τρίτη σχεδόν γενιά του αυτοκινήτου, πριν καν εμφανιστεί η πρώτη.

RED BULL RB17
Τιμή: €5.930.000
Κινητήρας: 4.5 lt V10 + e-motor, 1.200 PS συνδυασμένη ισχύς
Κιβώτιο: 6τάχυτο μονού συμπλέκτη με χειριστήρια αλλαγών στο τιμόνι
Επιδόσεις: 0-100 χλμ./ώρα σε 2,4'', τελική ταχύτητα 350 χλμ./ώρα (με ηλεκτρονικό κόφτη)
Βάρος: 875 κιλά