Ίσως να είχες παρατηρήσει κάποια συμπτώματα, ή ίσως σου είχε περάσει από το μυαλό ως σκέψη. Ο ανθρώπινος οργανισμός επηρεάζεται από την θερμοκρασία και αυτό είναι κάτι που μπορεί να έχει συνέπειες στον τρόπο που οδηγεί.
Αυτό που θα διαπιστώσεις παρακάτω, είναι πως δεν πρόκειται για πιθανότητα αλλά για βεβαιότητα, κάτι που αποδεικνύεται από τα συμπεράσματα αρκετών μελετών τα περασμένα χρόνια. Και με τις πιο ζεστές μέρες του καλοκαιριού να βρίσκονται μπροστά, θα πρέπει να λάβεις πολύ σοβαρά υπόψη.
Η οδήγηση υπό υψηλές θερμοκρασίες λοιπόν, όπως αυτές που προκαλεί ο καύσωνας, επηρεάζει αρνητικά τα αντανακλαστικά και τις ικανότητες του οδηγού, αυξάνοντας τον κίνδυνο για λάθη και τροχαία ατυχήματα.
Διάφορες μελέτες επιβεβαιώνουν ότι η θερμική καταπόνηση, η αφυδάτωση και η μειωμένη συγκέντρωση που συνοδεύουν τη ζέστη, αποτελούν παράγοντες που μειώνουν σημαντικά την οδική ασφάλεια.
Μειωμένη ταχύτητα αντιδράσεων
Η θερμική καταπόνηση, που προκαλείται από την υπερθέρμανση του οργανισμού, οδηγεί σε κόπωση και μειωμένη εγρήγορση. Σύμφωνα με έρευνα της NASA το 2015, η θερμική καταπόνηση μειώνει την ταχύτητα αντίδρασης και την ακρίβεια εκτέλεσης εργασιών, παράγοντες κρίσιμοι για την οδήγηση (NASA Human Performance Research, 2015).
Η μελέτη επισημαίνει ότι ακόμη και μέτριες αυξήσεις της θερμοκρασίας περιβάλλοντος, μπορούν να επιφέρουν σημαντική επιβράδυνση των χρόνων αντίδρασης, ενώ αυξάνουν και τα λάθη, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε ατυχήματα με σοβαρές συνέπειες.
Επιπλέον, η αφυδάτωση που συχνά συνοδεύει τη ζέστη, μειώνει τη νοητική λειτουργία και επιβραδύνει τα αντανακλαστικά, όπως επιβεβαιώνει μελέτη του 2016 στο International Journal of Environmental Research and Public Health.
Η έρευνα αυτή τόνισε πως ακόμα και μικρά ποσοστά αφυδάτωσης (1-2% του σωματικού βάρους) μπορούν να προκαλέσουν μείωση της προσοχής, αίσθημα κόπωσης και μειωμένη ικανότητα λήψης αποφάσεων, στοιχεία που αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την ασφαλή οδήγηση.
Αυξάνονται τα λάθη
Η επίδραση της θερμοκρασίας στην οδήγηση καταγράφηκε και σε μελέτη που δημοσιεύτηκε ακόμη περισσότερα χρόνια πριν και συγκεκριμένα το 2012, στο Journal of Safety Research, όπου διαπιστώθηκε ότι οι υψηλές θερμοκρασίες αυξάνουν τον αριθμό λαθών και μειώνουν την ικανότητα συγκέντρωσης των οδηγών (Pilcher et al., 2012).
Συγκεκριμένα, η μελέτη υπογράμμισε πως η προσοχή αποσπάται ευκολότερα από εξωτερικά ερεθίσματα σε θερμό περιβάλλον, ενώ η κόπωση επιταχύνεται και προκαλεί πτώση της απόδοσης σε μακροχρόνια οδήγηση.
Παρόμοια αποτελέσματα προκύπτουν και από έρευνα της AAA Foundation for Traffic Safety, η οποία τονίζει πως οι οδηγοί σε θερμές συνθήκες, εμφανίζουν πιο αργό χρόνο αντίδρασης και μειωμένη προσοχή, γεγονός που συνδέεται άμεσα με αυξημένη επικινδυνότητα (AAA Foundation for Traffic Safety).
Η έρευνα αυτή υπογράμμισε επίσης πως η θερμική καταπόνηση, μπορεί να αυξήσει την τάση για επικίνδυνες συμπεριφορές, όπως υπερβολική ταχύτητα και επιθετική οδήγηση.
Επίδραση και στην ψυχολογία
Πέρα από τη σωματική κόπωση, η δυσφορία που προκαλεί η ζέστη επιδρά αρνητικά στην ψυχολογία των οδηγών, αυξάνοντας την ευερεθιστότητα και το άγχος, με αποτέλεσμα πιο επιθετική ή απρόσεκτη οδήγηση.
Οι επιστήμονες τονίζουν πως το συνδυασμένο αποτέλεσμα της σωματικής και ψυχολογικής επιβάρυνσης, αυξάνει τον κίνδυνο ατυχημάτων και μειώνει την ικανότητα ανταπόκρισης σε έκτακτες καταστάσεις.
Για την αντιμετώπιση αυτών των κινδύνων, οι ειδικοί συνιστούν την επαρκή ενυδάτωση, τη χρήση κλιματισμού ή ανοικτών παραθύρων για καλύτερο αερισμό, την αποφυγή οδήγησης κατά τις πιο ζεστές ώρες της ημέρας και τα τακτικά διαλείμματα για ξεκούραση.
Η σωστή προετοιμασία και η επίγνωση των επιπτώσεων της θερμοκρασίας μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο και να βοηθήσουν στην ασφαλέστερη οδήγηση.
Συνολικά, τα επιστημονικά δεδομένα καταδεικνύουν πως η οδήγηση υπό συνθήκες καύσωνα είναι σημαντικά πιο επικίνδυνη. Η σωστή προετοιμασία και η επίγνωση των επιπτώσεων της θερμοκρασίας, μπορούν να βοηθήσουν στην αποφυγή δυσάρεστων συμβάντων και στη διατήρηση της ασφάλειας στο δρόμο.