Λίγες ημέρες πριν από την καταληκτική προθεσμία της 1ης Αυγούστου, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες ήρθαν σε συμφωνία για ένα νέο εμπορικό πλαίσιο, που αν και αποτρέπει την έναρξη ενός σφοδρού εμπορικού πολέμου, επιβάλλει σημαντικούς όρους στις εξαγωγές του ευρωπαϊκού μπλοκ.
Στο επίκεντρο της συμφωνίας βρίσκεται η επιβολή ενιαίου δασμού 15% στις περισσότερες ευρωπαϊκές εξαγωγές, συμπεριλαμβανομένων των αυτοκινήτων, προκαλώντας άμεσες αντιδράσεις από τη βιομηχανία και πολιτικούς κύκλους.
Διαβάστε Επίσης
Η ανακοίνωση της συμφωνίας έγινε στις 27 Ιουλίου από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, και την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στο γήπεδο γκολφ του Τραμπ στη Σκωτία.
Παρότι οι λεπτομέρειες του συμφώνου δεν έχουν ακόμη δημοσιευθεί, και οι δύο πλευρές επιβεβαίωσαν την εφαρμογή του βασικού δασμού από την 1η Αυγούστου, με στόχο την αποφυγή περαιτέρω οικονομικής αποσταθεροποίησης.
Ο Τραμπ χαρακτήρισε τη συμφωνία "την μεγαλύτερη από όλες”, τονίζοντας ότι οι δασμοί καλύπτουν "τα αυτοκίνητα και οτιδήποτε άλλο”, εξαιρώντας φαρμακευτικά προϊόντα και μέταλλα.
Αντιθέτως, η φον ντερ Λάιεν υποστήριξε ότι ο δασμός θα έχει οριζόντιο χαρακτήρα και θα ισχύει ακόμη και για φάρμακα, τσιπ και οχήματα, ενώ προβλέπεται μείωση δασμών στα μέταλλα μέσω συστήματος ποσοστώσεων.
Στη Γερμανία, η συμφωνία προκάλεσε έντονες συζητήσεις. Ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς επαίνεσε την αποτροπή μιας εμπορικής σύγκρουσης, αν και αναγνώρισε ότι ο τομέας των εξαγωγών, ιδίως η αυτοκινητοβιομηχανία, θα υποστεί σοβαρές επιπτώσεις.
Οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες, Volkswagen, Mercedes-Benz και BMW είχαν ήδη πληγεί από τον υφιστάμενο δασμό 27,5% που επιβαλλόταν από τις ΗΠΑ στις εισαγωγές αυτοκινήτων και ανταλλακτικών.
Η νέα συμφωνία προβλέπει ότι η ΕΕ θα προχωρήσει σε αγορές αμερικανικών ενεργειακών προϊόντων ύψους 750 δισ. δολαρίων και θα επενδύσει επιπλέον 600 δισ. δολαρίων στις ΗΠΑ, ανοίγοντας παράλληλα τις αγορές της για εμπορία με μηδενικούς δασμούς.
Ο Τραμπ υπογράμμισε ότι η ΕΕ θα αγοράσει "τεράστιες ποσότητες' στρατιωτικού εξοπλισμού από τις ΗΠΑ, κίνηση που ερμηνεύεται ως πολιτική και στρατηγική παραχώρηση.
Ωστόσο, πολιτικοί κύκλοι στις Βρυξέλλες εκφράζουν επιφυλάξεις για τη μακροπρόθεσμη ισορροπία της συμφωνίας. Ο επικεφαλής της επιτροπής εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μπερντ Λάνγκε, τόνισε πως οι δασμοί είναι ανισόρροποι και οι επενδυτικές δεσμεύσεις της ΕΕ ενδέχεται να λειτουργήσουν εις βάρος της ίδιας της Ένωσης.
Διαβάστε Επίσης
Παράλληλα, παραμένει ανοικτό το ενδεχόμενο περαιτέρω αύξησης των δασμών στο μέλλον, σε περίπτωση μη τήρησης των ευρωπαϊκών δεσμεύσεων. Ανώτερος αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης ανέφερε ότι οι ΗΠΑ διατηρούν τη δυνατότητα αναθεώρησης των δασμολογικών όρων μονομερώς.
Επιπλέον, ο ισχύων δασμός 50% στον χάλυβα και το αλουμίνιο θα παραμείνει, με την ΕΕ να ζητά αντικατάστασή του από ποσοστώσεις.
Η φον ντερ Λάιεν, σε μεταγενέστερη δήλωσή της, επιβεβαίωσε ότι δεν θα επιβληθούν δασμοί σε αεροσκάφη και τα εξαρτήματά τους, συγκεκριμένα χημικά προϊόντα, εξοπλισμό ημιαγωγών, ορισμένα γεωργικά προϊόντα και κρίσιμες πρώτες ύλες.
Όπως ανέφερε, οι συνομιλίες για την ένταξη επιπλέον προϊόντων στον κατάλογο των εξαιρέσεων συνεχίζονται, ενώ τα οινοπνευματώδη παραμένουν υπό διαπραγμάτευση.
Παρά τις επίσημες διαβεβαιώσεις περί σταθερότητας και προβλεψιμότητας, αρκετοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η συμφωνία θέτει την Ευρώπη σε δύσκολη διαπραγματευτική θέση.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις καλούνται να αξιολογήσουν τις συνέπειες της νέας εμπορικής τάξης πραγμάτων, ενώ η αβεβαιότητα ως προς την εφαρμογή της συμφωνίας παραμένει, εν αναμονή των πλήρων λεπτομερειών και των επόμενων πολιτικών εξελίξεων.
