Eνεργειακοί φορείς και σημαντικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα σχεδιάζουν επενδύσεις για την παραγωγή "πράσινου" υδρογόνου έως το 2030. Ένα παράδειγμα αποτελεί η Hellenic Hydrogen, μια κοινοπραξίας της ΔΕΗ και της Motor Oil, η οποία έχει ως κεντρικό έργο το "North-1".
Πρόκειται για μια μονάδα ηλεκτρόλυσης 100 MW που θα λειτουργήσει στις εγκαταστάσεις των πρώην λιγνιτικών μονάδων στο Αμύνταιο, παράγοντας 12.600 τόνους "πράσινου” υδρογόνου ετησίως. Παράλληλα, η Hellenic Hydrogen έχει σχεδιάσει να διπλασιάσει την ισχύ της μονάδας στα 200 MW. Ανάλογα έργα προγραμματίζονται στη Μεγαλόπολη και στην περιοχή του διυλιστηρίου της Motor Oil στην Κόρινθο.
Στο διυλιστήριο της Motor Oil θα δημιουργηθεί ακόμα μία μονάδα ηλεκτρόλυσης ισχύος 30 MW, στα πλαίσια του project EPHYRA που συγχρηματοδοτείται από το Clean Hydrogen Partnership,. Συντονιστής του EPHYRA, το οποίο θα εξασφαλίζει 4.500 τόνους πράσινου υδρογόνου κάθε χρόνο είναι η Motor Oil.
Από την πλευρά της, η Helleniq Energy ετοιμάζει τη δική της μονάδα ηλεκτρόλυσης στο διυλιστήριο της Ελευσίνας, με το "πράσινο” υδρογόνο να εξετάζεται και ως μέσο αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και για το διυλιστήριο της Θεσσαλονίκης.
Επιπροσθέτως, η περιοχή της Μαγνησίας έχει επιλεγεί από τον όμιλο Κοπελούζου που θέλει να εγκαταστήσει μονάδες ΑΠΕ συνολικής ισχύος 50 MW, προκειμένου να τροφοδοτεί με καθαρή ενέργεια μία μονάδα ηλεκτρόλυσης ισχύος 10 MW.
Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ετοιμάζει σχέδιο για τη στήριξη της δημιουργίας των πρώτων μονάδων παραγωγής "πράσινου” υδρογόνου ώστε αυτό να είναι οικονομικά ανταγωνιστικό με το υδρογόνο που παράγεται από φυσικό αέριο.
Αξίζει να σημειωθεί πως το σχέδιο ορίζει ότι μέχρι το 2030 η συνολική παραγωγή "πράσινου” υδρογόνου αναμένεται να φτάσει τουλάχιστον τα 0,92 TWh, ποσότητα που απαιτεί να υπάρχουν εγκατεστημένα συστήματα ηλεκτρόλυσης δυναμικότητας περίπου 300 MW.
Υδρογόνο κυρίως για τα φορτηγά
Είναι προφανές ότι η αρχή έγινε και στη χώρα μας θα έχουμε σύντομα τα πρώτα δείγματα μιας υποδομής υδρογόνου που θα βοηθήσει στη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος μιας σειράς δραστηριοτήτων. Για παράδειγμα, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο εθνικό σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), η λύση των κυψελών καυσίμου αερίου υδρογόνου μπορεί να εφαρμοστεί στον τομέα των βαρέων οδικών μεταφορών.
Στο πλαίσιο αυτό και σε συμφωνία με την Ενωσιακή νομοθεσία (AFIR), θα ιδρυθούν πρατήρια υδρογόνου, καταρχάς σε πιλοτική βάση ενώ μετέπειτα αναμένεται η περαιτέρω επέκτασή τους.
Αξίζει να σημειωθεί πως για τα επιβατικά αυτοκίνητα είναι ξεκάθαρο ότι έχει προκριθεί η λύση της ηλεκτροκίνησης με μπαταρίες. Αντιθέτως, στο χώρο του επαγγελματικού αυτοκινήτου υπάρχει έντονο ρεύμα υπέρ της λύσης των ηλεκτροκίνητων οχημάτων με κυψέλες υδρογόνου (Fuel Cell Electric Vehicles - FCEV) – ιδίως αν πρόκειται για φορτηγά εθνικών και διεθνών μεταφορών – κατά κύριο λόγο επειδή ο χρόνος ανεφοδιασμού τους είναι αντίστοιχος με αυτόν των συμβατικών φορτηγών (5-10 λεπτά).
Δεν χρειάζεται δηλαδή να περιμένουν μία ή περισσότερες ώρες για την επαναφόρτιση των μπαταριών, όπως συμβαίνει με τα πλήρως ηλεκτρικά οχήματα μπαταρίας (Battery Electric Vehicles – BEV).
Ήδη η Hyundai έχει διαθέσει τα πρώτα ηλεκτρο-υδρογονοκίνητα φορτηγά της στην Ελβετία και την Αυστρία, ενώ αξίζει να σημειώσουμε ότι η λύση των FCEV εξετάζεται και στα επιβατικά αυτοκίνητα από μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες όπως η Toyota, η Hyundai και η BMW.
Επενδύσεις σε υποδομές
Το δικό τους ρόλο στην δημιουργία των υποδομών του υδρογόνου – η οποία αποτελεί ευρωπαϊκή επιταγή - καλούνται να παίξουν μια σειρά ελληνικές εταιρίες που έχουν αναπτύξει δική τους τεχνογνωσία σε μια σειρά τομείς.
Σε αυτές περιλαμβάνεται και η CYRUS η οποία ιδρύθηκε το 2019 ως τεχνοβλαστός του ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος έχοντας δημιουργήσει μια καινοτόμο λύση θερμικής συμπίεσης του υδρογόνου, η οποία μπορεί να συμβάλλει αποφασιστικά στην ανάπτυξη της υποδομής που απαιτείται για τη διάδοση της χρήσης του καθαρού αυτού καυσίμου.
Ο πρωτοποριακός συμπιεστής υδρογόνου της CYRUS αξιοποιεί τις δυνατότητες που προσφέρουν τα μεταλλικά υδρίδια επιτυγχάνοντας τις υψηλές πιέσεις (άνω των 200 bar) που απαιτούνται για τη συμπίεση του υδρογόνου, με χαμηλή κατανάλωση ενέργειας στη μορφή εύκολα διαθέσιμης και προσβάσιμης θερμότητας (low grade heat) και μηδενικό θόρυβο.
Χειροπιαστό δείγμα των δυνατοτήτων της τεχνολογίας αυτής αποτελεί ο πρώτος στην Ελλάδα, πρότυπος σταθμός ανεφοδιασμού ελαφρών οχημάτων με υδρογόνο που λειτουργεί στο χώρο των εγκαταστάσεων του ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος.