Αν θεωρείς πως ο όρος vegan, αφορά μόνο στις διατροφικές προτιμήσεις μιας ομάδας ανθρώπων, ήρθε η ώρα να αναθεωρήσεις. Το τελευταίο διάστημα, υπάρχει μια τάση στον χώρο του αυτοκινήτου, για χρήση υλικών που προκύπτουν χωρίς τη χρήση... βίας. Πριν από μερικές δεκαετίες, οι άνθρωποι συνήθιζαν να αγοράζουν αυτοκίνητα με καθίσματα και επενδύσεις από βινύλιο ή πολυεστέρα, αφενός λόγω χαμηλότερου κόστους και αφετέρου επειδή ήταν πιο εύκολο να καθαριστούν.
Οι δερμάτινες επενδύσεις ήταν ανέκαθεν μια επιλογή πολυτέλειας, που όμως τώρα τελευταία έχει αρχίσει να στοχοποιείται για προφανείς λόγους. Σε μια εποχή που -υποτίθεται πως- η ευαισθησία για το περιβάλλον χτυπάει κόκκινο, θα αποτελούσε μεγάλη αντίφαση οι εταιρείες να επιλέγουν φυσικό δέρμα για την επένδυση του εσωτερικού των κατά τα άλλα "πράσινων” μοντέλων τους. Όχι πως δεν υπάρχουν τέτοιες περιπτώσεις, αλλά απ' ότι φαίνεται η αρχή έγινε από τους κινητήρες και πλέον το παιχνίδι μεταφέρεται στο γήπεδο των υλικών.
Στα κάποια σύγχρονα αυτοκίνητα, έχει αρχίσει να κάνει την εμφάνισή του το vegan δέρμα, που αποτελείται από ένα συνθετικό ύφασμα με επικάλυψη πολυουρεθάνης ή PVC. Η αλήθεια είναι πως αν και βελτιωμένο ως εκδοχή, εντούτοις δεν είναι τόσο φιλικό προς το περιβάλλον όσο παρουσιάζεται. Όμως αυτό είναι μια άλλη κουβέντα. Το πρωτότυπο της Mercedes, Vision EQXX που παρουσιάστηκε πρόσφατα και προκάλεσε αίσθηση κυρίως χάρη στην μεγάλη αυτονομία του, αποτέλεσε παράλληλα πεδίο εφαρμογής μερικών πιο βιώσιμων επιλογών από το vegan μενού της αυτοκίνησης. Πάμε να τις δούμε.
Δέρμα Mylo με βάση τα μανιτάρια
Τα γνωστά σε όλους μανιτάρια, προκύπτουν από το μυκήλιο ενός μύκητα. Το μυκήλιο είναι το φυτικό μέρος ενός μύκητα, που αποτελείται από μια διακλαδωτή μάζα, με νηματώδη υφή και συμβάλλει στη διάσπαση της οργανικής ύλης, η οποία αποτελεί την τροφή των μανιταριών. Η δημιουργία μιας εγκατάστασης που θα τροφοδοτείται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στην οποία τα κύτταρα του μυκηλίου θα "ταϊζονται" με πριονίδι και άλλα οργανικά υλικά, οδηγούν στην παραγωγή ενός αφρώδους υλικού μέσα σε διάστημα δύο μόλις εβδομάδων. Στη συνέχεια, το υλικό αυτό διαμορφώνεται σε φύλλα, που επεξεργάζονται σύμφωνα με τις αρχές της "πράσινης" χημείας. Το Mylo, έχει βιολογική πιστοποίηση κατά 50-85% και έκανε ντεμπούτο στην αυτοκίνηση στην EQXX, στο πρόσωπο των διάτρητων ένθετων των καθισμάτων που μοιάζουν και έχουν την αίσθηση δέρματος.
Δέρμα κάκτου Deserttex
Πώς θα σου φαινόταν η μαλακή επένδυση των καθισμάτων του αυτοκινήτου σου, να είναι φτιαγμένη από φύλλα φραγκόσυκου; Η μεξικανική εταιρεία Adriano Di Marti έχει κατασκευάσει την ταπετσαρία αυτοκινήτων Deserttex, η οποία γίνεται από ώριμα φύλλα φραγκοσυκιάς, που αναπτύσσονται με φυσικό τρόπο, χωρίς τη χρήση άρδευσης, χημικών ή φυτοφαρμάκων. Τα φύλλα αυτά θρυμματίζονται, ξηραίνονται αφού εκτεθούν στον ήλιο, αναμειγνύονται με άλλα μη τοξικά υλικά και μεταποιούνται σε vegan δέρμα. Εκτιμάται πως αντέχει για 10 χρόνια και σε αντίθεση με το Mylo, είναι μερικώς βιοδιασπώμενο. Το μεγαλύτερο μέρος του λευκού υλικού των καθισμάτων, της κονσόλας και του τιμονιού της EQXX, είναι από Deserttex.
Ίνες AMSilk Biosteel
Αν μέχρι στιγμής νιώθεις άνετα με το δέρμα από μανιτάρια και κάκτους, τότε μπορούμε να μιλήσουμε και για βακτηριακό μετάξι που παράγεται από Escherichia coli, ένα μικρόβιο, που είναι ο κύριος υπεύθυνος για την ουρολοίμωξη. Έχει αποδειχτεί, πως όταν το μικρόβιο αυτό ταϊζεται με άμυλο, παράγει μια λευκή πρωτεϊνική σκόνη, που μπορεί να μετατραπεί σε μια ίνα που μιμείται τη δύναμη, τη μάζα, την άνεση και τις ιδιότητες διαχείρισης της υγρασίας, του μεταξιού. Επιπλέον, είναι ανθεκτικό στις οσμές και 100% βιοδιασπώμενο. Η AMSilk με έδρα τη Γερμανία, καλλιεργεί τα βακτήρια Escherichia coli, με τη ζύμωση φυτικών αποβλήτων από τη βιομηχανία τροφίμων. Το EQXX διαθέτει υφασμάτινα πόμολα για το άνοιγμα των θυρών, κατασκευασμένα από AMSilk Biosteel.
UBQ Thermoplastic
Το UBQ, είναι από τις πιο ενδιαφέρουσες περιπτώσεις ανανεώσιμων υλικών. Κατασκευασμένο εξ ολοκλήρου από σκουπίδια (οικιακά, υπολείμματα από scrap οχημάτων κλπ.),διασπάται σε λιγνίνη, κυτταρίνη, ίνες και σάκχαρα, τα οποία στη συνέχεια λιώνουν και αναμειγνύονται με άλλα πλαστικά, ώστε να σχηματιστούν τα σύνθετα θερμοπλαστικά σφαιρίδια UBQ. Η διαδικασία απαιτεί ελάχιστη ενέργεια και καθόλου νερό, ενώ δεν παράγει απόβλητα ή λύματα. Οι γρίλιες των ηχείων που βρίσκονται τοποθετημένα στα προσκέφαλα του EQXX είναι κατασκευασμένα από UBQ, με τη Mercedes να διερευνά τη χρήση του στα φρεάτια του πορτμπαγκάζ και σε άλλα τμήματα του αυτοκινήτου.
Πατάκια από μπαμπού και δίχτυα
Το κερασάκι στην τούρτα των υλικών στο εσωτερικό του EQXX που αποτελούν ωδή στη βιωσιμότητα, αποτελούν τα μπλε πατάκια με το πέλος από 100% ίνες μπαμπού και η λευκή μοκέτα στην κονσόλα από ανακυκλωμένα δίχτυα ψαρέματος και υπολείμματα χαλιών. Επίσης, τα μπλε υφάσματα στα πάνελ των θυρών και η απομίμηση suede Dinamica στο τιμόνι, τα πάνελ των θυρών και τον ουρανό, τα οποία κατασκευάζονται από ανακυκλωμένα πλαστικά μπουκάλια. Μάλιστα τα ένθετα στα πάνελ των θυρών, που είναι τρισδιάστατες εκτυπώσεις, δημιουργούν ένα πολύ ενδιαφέρον οπτικό αποτέλεσμα.
Κλείνοντας θα πρέπει να αναφέρουμε πως αρκετά από αυτά τα υλικά βρίσκονται ακόμη σε χαμηλά επίπεδα αναφορικά με την ανθεκτικότητά τους και ενδέχεται να μην περάσουν ποτέ τα αυστηρά στάνταρ ποιότητας των αυτοκινήτων, στους τομείς των ακραίων θερμοκρασιών, της έκθεσης στον ήλιο και της φθοράς. Ας ελπίσουμε τουλάχιστον όσα τα καταφέρουν, να δείχνουν τόσο όμορφα στα μοντέλα παραγωγής, όσο και στην EQXX.