H Eurostat δημοσίευσε τα πλήρη στοιχεία διείσδυσης ηλεκτρικών αυτοκινήτων στον στόλο της Ευρώπης για το 2023 και τα αποτελέσματα είναι ενδιαφέροντα κυρίως γιατί δείχνουν δύο ταχύτητες όσον αφορά την διάθεση για ηλεκτροκίνηση. Συνολικά τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα προς το παρόν, εξακολουθούν να αποτελούν ένα σχετικά μικρό κομμάτι του συνολικού στόλου επιβατικών αυτοκινήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μικρό ποσοστό, αλλά ταχεία αύξηση σε απόλυτους αριθμούς
Το 2023, τα αμιγώς ηλεκτρικά επιβατικά αυτοκίνητα στην ΕΕ ανήλθαν σε 4,4 εκατομμύρια, αντιπροσωπεύοντας μόλις το 1,73% του συνόλου των επιβατικών οχημάτων που κυκλοφορούν στους ευρωπαϊκούς δρόμους. Παρότι το ποσοστό παραμένει χαμηλό, η αύξηση σε σχέση με το 2022 είναι εντυπωσιακή σε απόλυτους αριθμούς: μέσα σε έναν χρόνο προστέθηκαν περίπου 1,4 εκατομμύρια ηλεκτρικά αυτοκίνητα στον ευρωπαϊκό στόλο.
Η εικόνα, ωστόσο, δεν είναι ομοιόμορφη σε ολόκληρη την Ένωση. Σε 121 από τις 215 περιφέρειες (NUTS 2) για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, το μερίδιο των ηλεκτρικών αυτοκινήτων βρίσκεται κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ. Το γεγονός αυτό υπογραμμίζει ότι η μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από εθνικές πολιτικές, επιδοτήσεις, φορολογικά κίνητρα αλλά και από τη γενικότερη στρατηγική κάθε χώρας.
Οι "πρωταθλητές" της ηλεκτροκίνησης
Συνολικά, 17 περιφέρειες στην ΕΕ κατέγραψαν ποσοστά διείσδυσης ηλεκτρικών αυτοκινήτων άνω του 4%. Στην κορυφή βρίσκονται χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά, με τη Δανία να ξεχωρίζει καθώς και οι πέντε περιφέρειές της ξεπερνούν το συγκεκριμένο όριο. Αντίστοιχα, πέντε από τις οκτώ περιφέρειες της Σουηδίας –μεταξύ τους και η μητροπολιτική περιοχή της Στοκχόλμης– εμφανίζουν υψηλά ποσοστά.
Ισχυρή παρουσία καταγράφουν επίσης τρεις περιφέρειες της Ολλανδίας, δύο του Βελγίου, η περιοχή του Ελσίνκι-Ουσίμα στη Φινλανδία και το Λουξεμβούργο.
Πρωταθλήτρια σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση αναδεικνύεται η ολλανδική περιφέρεια Flevoland, όπου το ποσοστό των ηλεκτρικών αυτοκινήτων εκτοξεύεται στο 17,07%. Σύμφωνα με τη Eurostat, το εξαιρετικά υψηλό αυτό ποσοστό συνδέεται πιθανότατα με την παρουσία μεγάλων εταιρειών leasing στην περιοχή, οι οποίες καταχωρούν εκεί μεγάλους στόλους ηλεκτρικών οχημάτων. Ακολουθεί η Στοκχόλμη με 10,74%, ενώ σημαντικές επιδόσεις σημειώνουν και το Hovedstaden στη Δανία (8,64%) καθώς και η επαρχία Φλάμαν-Μπραμπάν στο Βέλγιο (7,60%).
Η άλλη όψη: χαμηλές επιδόσεις στον Νότο και στην Ανατολή
Στον αντίποδα, 46 περιφέρειες της ΕΕ εμφανίζουν ποσοστά ηλεκτρικών αυτοκινήτων κάτω από 0,25%. Οι περιοχές αυτές εντοπίζονται κυρίως στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, αλλά και στον ευρωπαϊκό Νότο. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν η Τσεχία, η Πολωνία, η Σλοβακία, η νότια Ιταλία, η Ισπανία, η Ρουμανία και η Κροατία.
Η Ελλάδα συγκαταλέγεται ξεκάθαρα στις χώρες με τις χαμηλότερες επιδόσεις, καθώς 11 από τις 13 περιφέρειές της βρίσκονται σε αυτή την κατηγορία. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, τις χειρότερες επιδόσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο καταγράφουν η Θεσσαλία και η Ανατολική Μακεδονία – Θράκη, γεγονός που αναδεικνύει το έντονο περιφερειακό χάσμα στη διάδοση της ηλεκτροκίνησης.
Τι δείχνουν τα στοιχεία
Η συνολική εικόνα που προκύπτει είναι σαφής: παρότι ο αριθμός των ηλεκτρικών αυτοκινήτων αυξάνεται γρήγορα, η διείσδυσή τους στον συνολικό στόλο παραμένει περιορισμένη και εξαιρετικά άνιση μεταξύ χωρών και περιφερειών. Τα δεδομένα της Eurostat επιβεβαιώνουν ότι οι εθνικές στρατηγικές, τα οικονομικά κίνητρα και η ωριμότητα των αγορών παίζουν καθοριστικό ρόλο στην υιοθέτηση των ηλεκτρικών οχημάτων – με την Ελλάδα να έχει ακόμη αρκετό δρόμο να διανύσει.
Βεβαίως πρέπει να επισημάνουμε πως αυτά τα στοιχεία αφορούν το 2023 και η εικόνα έχει αλλάξει. Σε ορισμένες περιφέρειες και χώρες έχει αλλάξει και μάλιστα αισθητά, πράγμα που καταδεικνύουν οι μεταβολές στην εικόνα των πωλήσεων αυτοκινήτων κάθε μήνα.