Λίγο πριν τις γιορτές, το τελευταίο VW ID.3 θα κατέβει από τη γραμμή παραγωγής του "Διάφανου εργοστασίου" της Δρέσδης, του μικρότερου εργοστασίου της Volkswagen στη Γερμανία. Το εργοστάσιο που δημιουργήθηκε για να είναι "βιτρίνα" τεχνολογίας και πολυτέλειας ετοιμάζεται να αλλάξει ρόλο, καθώς οι πρώτες αξιόπιστες πληροφορίες δείχνουν πως η επόμενη ημέρα δεν θα περιλαμβάνει παραγωγή αυτοκινήτων, αλλά έρευνα, ανάπτυξη και στενή συνεργασία με την ακαδημαϊκή κοινότητα.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της Handelsblatt, το οποίο επικαλείται πηγές με γνώση των συζητήσεων, η Volkswagen Sachsen, το κρατίδιο της Σαξονίας και το Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Δρέσδης (TU Dresden) έχουν υπογράψει επιστολή προθέσεων για τη μελλοντική χρήση του περίφημου "Διάφανου εργοστασίου" από το 2026.
Διαβάστε Επίσης
Παρότι η συμφωνία δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί, όλα δείχνουν ότι προχωρά η δημιουργία ενός κόμβου καινοτομίας με ορίζοντα επταετίας, με στόχο τη μεταφορά γνώσης και την ανάπτυξη τεχνολογιών αιχμής. Στο πλαίσιο αυτό, η VW θα συνεργάζεται ως ερευνητικός εταίρος με το πανεπιστήμιο, αναθέτοντάς του συγκεκριμένα έργα.
Η εξέλιξη αυτή δίνει επιτέλους περιεχόμενο σε μια δέσμευση που είχε μείνει μετέωρη: τη "μετά-χρήση" του εργοστασίου, όπως είχε συμφωνηθεί στο πλαίσιο της λεγόμενης "Χριστουγεννιάτικης Εκεχειρίας" του 2024, όταν ο όμιλος –μετά από μήνες διαπραγματεύσεων και απεργιών– αποφάσισε τη μείωση 35.000 θέσεων εργασίας ως το 2030 και τον περιορισμό της παραγωγικής ικανότητας κατά 700.000 οχήματα. Το "Διάφανο εργοστάσιο" θα σταματούσε την παραγωγή στο τέλος του 2025, αλλά δεν θα έκλεινε οριστικά.
Αυτό που μένει τώρα είναι να επιβεβαιωθεί και τυπικά. Για τις 4 Δεκεμβρίου είχε προγραμματιστεί γενική συνέλευση εργαζομένων, παρουσία της διοίκησης της VW Sachsen, του CEO της μάρκας Thomas Schafer και της επικεφαλής του παγκόσμιου συμβουλίου εργαζομένων Ντανιέλα Καβάλο, όπου αναμένεται να δοθούν οι πρώτες επίσημες τοποθετήσεις.
Το στοίχημα ωστόσο δεν είναι απλό. Η νέα δομή θα απαιτεί δεξιότητες πολύ διαφορετικές από αυτές της παραγωγής. Μέχρι σήμερα, 205 εργαζόμενοι συναρμολογούσαν περίπου 6.000 ID.3 τον χρόνο. Στα τέλη Σεπτεμβρίου, η VW Sachsen ενημέρωσε τις τοπικές αρχές ότι μπορεί να προσφέρει προοπτική σε μόλις 135 άτομα. Πολλοί εργαζόμενοι έχουν ήδη αποδεχθεί πακέτα αποχώρησης ή πρόωρης συνταξιοδότησης. Υπολογίζεται ότι περίπου 60 εργαζόμενοι δεν θα έχουν θέση στο νέο σχήμα και δεν έχουν δεχθεί κάποια από τις διαθέσιμες επιλογές.
Το μέλλον της εγκατάστασης
Με δεδομένη την εργασιακή εγγύηση της VW έως το 2030, υπάρχει το ενδεχόμενο –που η διοίκηση θέλει να αποφύγει– κάποιοι να παραμείνουν τυπικά εργαζόμενοι, χωρίς όμως να έχουν καθημερινά καθήκοντα. Παράλληλα, εξετάζεται η μετακίνησή τους σε άλλα εργοστάσια του ομίλου.
Ανοιχτό παραμένει και το ζήτημα της χρηματοδότησης. Το TU Dresden αναμένεται να μισθώσει περίπου το μισό των εγκαταστάσεων, όμως δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί ποιος θα καλύψει το κόστος μετατροπής του εργοστασίου σε κόμβο καινοτομίας – κόστος που φέρεται να αγγίζει τα 50 εκατ. ευρώ.
Το παρελθόν του εργοστασίου
Το "Διάφανο εργοστάσιο" δημιουργήθηκε αρχικά ως "ναός" τεχνολογίας για την παραγωγή της ναυαρχίδας Phaeton, αργότερα φιλοξένησε συναρμολόγηση Bentley, ενώ από το 2017 έως το 2020 παρήγαγε το ηλεκτρικό e-Golf και από το 2021 το ID.3. Το γεγονός ότι η μονάδα αλλάζει ρόλο για ακόμη μία φορά δείχνει πώς ένας χώρος σύγχρονης αυτοκινητικής βιομηχανίας μπορεί –όταν υπάρχει πολιτική βούληση, εταιρική ανάγκη και επιστημονικό ενδιαφέρον– να μετατραπεί σε πεδίο νέας τεχνολογικής δημιουργίας.
Η ιδέα πίσω από το όνομα
Η ονομασία του δεν είναι καθόλου τυχαία. Σχεδόν όλο το κτίριο είναι κατασκευασμένο από γυαλί. Τεράστιοι γυάλινοι τοίχοι, διαφανείς αίθουσες, γυάλινοι διάδρομοι, ακόμη και τμήματα του δαπέδου προστατεύονται με διάφανες επιφάνειες ώστε οι επισκέπτες να βλέπουν τα πάντα. Δεν υπάρχουν "κρυφές" ζώνες παραγωγής. Οτιδήποτε συμβαίνει μέσα στο εργοστάσιο είναι εκτεθειμένο στο βλέμμα του επισκέπτη.
Ο κόσμος μπορεί να παρακολουθήσει τη διαδικασία συναρμολόγησης σαν θεατρική παράσταση. Το εργοστάσιο σχεδιάστηκε ώστε να δέχεται καθημερινά επισκέπτες, ξεναγήσεις και δημοσιογράφους. Οι πελάτες της Phaeton, μάλιστα, είχαν τη δυνατότητα να δουν το δικό τους αυτοκίνητο να ολοκληρώνεται. Η VW το προωθούσε ως "production you can watch”.
Η καθαρότητα και η ησυχία θύμιζαν περισσότερο γκαλερί παρά βιομηχανικό χώρο. Δεν υπήρχαν βαριά μηχανήματα ή θόρυβος. Πολλά στάδια γίνονταν χειροποίητα, με λευκά δάπεδα από ξύλο σφενδάμου και ειδικό φωτισμό που θύμιζε… σπα. Το "διάφανο" υποδήλωνε και μια νέα αντίληψη για την αυτοκινητοβιομηχανία: διαφάνεια, ποιότητα, επίδειξη τεχνολογίας.
Με λίγα λόγια, πήρε το όνομα επειδή είναι ένα εργοστάσιο φτιαγμένο για να το βλέπεις, όχι για να το κρύβεις πίσω από τοίχους και καπνούς. Ένα καλοδουλεμένο συμβολικό εργαλείο marketing της VW, την εποχή που ήθελε να δείξει ότι η παραγωγή πολυτελών μοντέλων της δεν έχει τίποτα να κρύψει.
