Τα φώτα ενός αυτοκινήτου δεν είναι απλώς ένα στοιχείο ασφαλείας, αλλά και βασικό τεχνολογικό χαρακτηριστικό, που επηρεάζει την ορατότητα, την ενεργειακή απόδοση, ακόμη και την αισθητική του οχήματος που οδηγούμε.
Ο φωτισμός στα αυτοκίνητα έχει εξελιχθεί ραγδαία τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Παρότι η βασική τεχνολογία υπήρχε από τη δεκαετία του '60, μόνο πρόσφατα είδαμε άλματα που άλλαξαν ριζικά την εμπειρία οδήγησης τη νύχτα.
Νέα συστήματα εμφανίστηκαν, άλλα εγκαταλείφθηκαν, και κάθε κατασκευαστής φαίνεται να προτιμά τη δική του προσέγγιση.
Σήμερα, που ο εξοπλισμός παίζει σημαντικό ρόλο στην αξιολόγηση ενός αυτοκινήτου, η επιλογή ενός πιο εξελιγμένου τύπου φώτων, μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα μια σημαντικά υψηλότερη τελική τιμή. Για τον λόγο αυτό, είναι καλό να γνωρίζετε ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ τους και τι προσφέρει η καθεμία.
Ας δούμε τις πέντε βασικές τεχνολογίες φωτισμού που κυριαρχούν σήμερα.
1. Αλογόνου
Τα φώτα αλογόνου αποτέλεσαν για δεκαετίες τη βασική επιλογή στον φωτισμό αυτοκινήτων. Ένας αγώγιμος πυρήνας από βολφράμιο, τοποθετημένος σε γυάλινο περίβλημα με αέριο αλογόνου, παράγει φως όταν διαπερνάται από ηλεκτρικό ρεύμα.
Στα παλαιότερα μοντέλα, ο φωτισμός προβαλλόταν μέσω ανακλαστήρων, ενώ στα πιο σύγχρονα χρησιμοποιούνται projector φακοί για καλύτερη διάχυση.
Τα φώτα αλογόνου έχουν περιορισμένη διάρκεια ζωής (συνήθως 500-1.000 ώρες) και χρειάζονται συχνή αντικατάσταση. Πλέον, χρησιμοποιούνται κυρίως σε οχήματα χαμηλού κόστους, ως βασικός εξοπλισμός.
2. Xenon (HID)
Τα Xenon ή HID (High-Intensity Discharge) φώτα είναι πιο ισχυρά από τα αλογόνου. Χρησιμοποιούν τόξο μεταξύ δύο ηλεκτροδίων σε αέριο ξένον, χωρίς νήμα, παράγοντας ένα έντονο λευκό ή ελαφρώς γαλάζιο φως.
Η φωτεινότητά τους είναι περίπου 2-3 φορές μεγαλύτερη από τα αλογόνου, με διάρκεια ζωής γύρω στις 2.000 ώρες. Το βασικό τους πλεονέκτημα είναι η εξαιρετική κάλυψη του δρόμου, ωστόσο κρίθηκαν ακριβά στη συντήρηση και αντικατάσταση, και σταδιακά εγκαταλείφθηκαν με την έλευση των LED.
3. LED
Τα LED (Light Emitting Diodes) αποτελούν τον τύπο που έχει κατακτήσει την αγορά. Είναι μικρά, εξαιρετικά αποδοτικά και παράγουν έντονο, καθαρό φως σχεδόν άμεσα.
Οι προβολείς LED μπορούν να περιλαμβάνουν μία ή πολλές διόδους, ανάλογα με το μοντέλο. Πολλά αυτοκίνητα χρησιμοποιούν LED για τις μικρές σκάλες και αλογόνου για τις μεγάλες, ενώ άλλα διαθέτουν πλήρη LED φωτισμό.
Έχουν πολύ μεγάλη διάρκεια ζωής (έως 30.000 ώρες), καταναλώνουν λιγότερη ενέργεια από τα Xenon, και επιτρέπουν ευέλικτο σχεδιασμό φωτιστικών σωμάτων, κάτι που τα καθιστά δημοφιλή και σε premium μοντέλα.
4. Matrix LED
Η τεχνολογία Matrix LED είναι μία από τις πιο εντυπωσιακές εξελίξεις. Πρόκειται για έξυπνους προβολείς που αποτελούνται από πολλαπλά micro-LED, οργανωμένα σε πλέγμα. Ένας υπολογιστής ελέγχει κάθε LED, ρυθμίζοντας την ένταση και την κατεύθυνση του φωτός.
Σε συνδυασμό με κάμερες και αισθητήρες, τα Matrix φώτα μπορούν να μειώνουν τη δέσμη στο σημείο όπου εντοπίζεται άλλο όχημα ή πεζός, χωρίς να απενεργοποιείται ο μεγάλος φωτισμός συνολικά. Έτσι, ο οδηγός έχει πάντα τη μέγιστη ορατότητα, χωρίς να ενοχλεί τους άλλους.
5. Laser
Τα φώτα Laser είναι η πιο προηγμένη τεχνολογία που μπορεί να συναντήσει κανείς σήμερα. Χρησιμοποιούν μικρές δέσμες laser που διεγείρουν φώσφορο για να δημιουργήσουν έντονο, καθαρό φως.
Το φως που προκύπτει είναι 10 φορές φωτεινότερο από τα LED, γι’ αυτό και φιλτράρεται πριν φτάσει στον δρόμο. Ενεργοποιούνται σε ταχύτητες άνω των 60 km/h και προσφέρουν ορατότητα έως και 600 μέτρα, με 30% μικρότερη κατανάλωση από τα LED.
Παρότι είναι ακόμη σπάνια και ακριβά, χρησιμοποιούνται ήδη από κατασκευαστές πολυτελών οχημάτων, ενώ αποτελούν στοιχείο προαιρετικού εξοπλισμού στη λίστα αρκετών εταιρειών.