Η καφέ, σχεδόν καραμελί Esprit. Το καφετί κοστούμι. Οι φαβορίτες. Ο λαμπερός Colin Chapman κάθεται θριαμβευτικά στο σφηνοειδές καπό του κορυφαίου σπορ αυτοκινήτου της εταιρείας του. Έχει ήδη μείνει στην ιστορία ως το υποβρύχιο του James Bond στην ταινία "Η κατάσκοπος που με αγάπησε".
Κείμενο: Ollie Kew - Φωτογραφίες: Huckleberry Mountain
Η ομάδα του είναι η παγκόσμια πρωταθλήτρια στη Formula 1 τη χρονιά εκείνη έχοντας κατακτήσει πέντε τίτλους κατασκευαστών την τελευταία δεκαετία. Η Lotus πετάει. Ο Chapman αγόρασε για τον εαυτό του ένα νέο αεροπλάνο. Και ο αριθμός στο ουραίο του είναι για γέλια.
με το άλλο πολυτελές όχημα του Chapman
Το G-PRIX είναι ένα Cessna 414A Chancellor, το τελευταίο μοντέλο του αμερικανικού γίγαντα στην κατηγορία των ελαφριών αεροσκαφών. Κάθε φτερό έχει πάνω του έναν εξακύλινδρο κινητήρα 345 ίππων, έτοιμο να το ανεβάσει σε μέγιστο ύψος 30.800 ποδιών. Μπορεί να μεταφέρει επτά άτομα και να ταξιδέψει με 435 χλμ./ώρα. Αλλά το καλύτερό του είναι όταν μένει ακίνητο.
Διαβάστε Επίσης
Παρά το ότι είναι βαμμένο μαύρο από τη μύτη μέχρι την ουρά, που προσθέτει περιττό βάρος και κάνει το αεροσκάφος μάλλον αποπνικτικό στο εσωτερικό του τις ηλιόλουστες ημέρες (ναι, υπάρχει λόγος που σχεδόν όλα τα εμπορικά αεροσκάφη είναι λευκά), ο Chapman δε χάνει ποτέ την ευκαιρία για δημοσιότητα. Τι στο καλό, μιας και πρόκειται για τον άνθρωπο που έφερε τις χορηγίες στους αγώνες αυτοκινήτου.
βεβαιώσου ότι το κοστούμι σου είναι άψογα σιδερωμένο
Το νέο του εταιρικό αεροσκάφος είναι στολισμένο με τις χρυσές ρίγες της John Player Special, με μια διακριτική βρετανική σημαία πίσω από το πλαϊνό παράθυρο του πιλότου και το όνομα του ιδιοκτήτη γραμμένο κατά μήκος της ατράκτου.
Η φωτογραφία δεν είναι απλώς μια σπάνια απολαυστική αναλαμπή μιας άνοστης δεκαετίας. Είναι, επίσης, συγκλονιστική, επειδή αντιπροσωπεύει το απόγειο του Chapman.
Η Lotus δεν κέρδισε ποτέ άλλον παγκόσμιο τίτλο στη Formula 1. Και σε τέσσερα χρόνια ο λαμπρός μηχανικός υπέστη μοιραία καρδιακή προσβολή, έχοντας μπλέξει σε νομική διαμάχη γύρω από την καταστροφή της καταδικασμένης DeLorean.
Ασφαλώς και κανείς δε θα μπορούσε να κατηγορήσει τους τακτικά εμπλεκόμενους της εποχής στο τσίρκο της F1, που ομολογουμένως ανακουφίστηκαν όταν ο Chapman πέθανε σε ηλικία μόλις 54 ετών. Και αυτό γιατί ο πρώην εκπαιδευόμενος πιλότος της RAF δεν ήταν απλώς και μόνο μια απειλή γι’ αυτούς στην πίστα.
Ήταν, επίσης, ένας πραγματικός Maverick όταν πετούσε στον αέρα και διαβόητος για τις περίεργα "χαμηλές πτήσεις” του, που προκαλούσαν τους αξιωματούχους, αλλά προσέφεραν τέρψη στο φιλοθεάμον κοινό.
Καθώς προσγειωνόταν σε ένα χωράφι στο Brands Hatch στα μέσα της δεκαετίας του 1960, ο δικινητήριος μηχανισμός προσγείωσης του Piper πιάστηκε σε μια κουνελότρυπα και αποκολλήθηκε. Ο Chapman εξοργίστηκε τόσο πολύ με τη ζημιά, που έφυγε τρέχοντας για να βρει κάποιον να φωνάξει για την άθλια κατάσταση του γρασιδιού... και ξέχασε να σβήσει τους κινητήρες που ούρλιαζαν.
Ξέχασε, ακόμα, να βοηθήσει και τη σύζυγό του Hazel να αποβιβαστεί από το πληγωμένο αεροπλάνο. Έφερε μέχρι και θεριστική μηχανή στις εγκαταστάσεις των κεντρικών γραφείων της εταιρείας στο Norfolk. Σύμφωνα με τους εργαζομένους της Lotus εκείνης της εποχής, ο Chapman τροχοδρόμησε ανυπόμονα και με μεγάλη ταχύτητα ένα από τα αεροπλάνα του με κατεύθυνση το υπόστεγο του Hethel. Μην μπορώντας να σταματήσει, προσέκρουσε στον πίσω τοίχο. Κάτι που του στοίχισε ακριβά.
Για να μην ξανασυμβεί κάτι τέτοιο, ο πτυχιούχος μηχανικός βίδωσε στο δάπεδο ξύλινα φράγματα που θα έβαζαν φρένο στο κύριο σύστημα προσγείωσης. Ωραία ιδέα, μέχρι που μπήκε ξανά με ταχύτητα στο υπόστεγο. Οι ρόδες του αεροπλάνου χτύπησαν τα φράγματα. Το αεροσκάφος γκρεμίστηκε προς τα εμπρός, η ουρά του κοπάνησε το ταβάνι και οι έλικες χτύπησαν το πάτωμα. Ο λογαριασμός ήταν και πάλι βαρύς.
Lotus Emeya: Το σύγχρονο business Jet της εποχής μας
Κάθε άλλο παρά σοκ προκαλεί το γεγονός ότι ένας επιχειρηματίας που είχε εμμονή με το χαμηλό βάρος, την αποδοτικότητα και την ταχύτητα στην καθημερινότητά του ήταν και φανατικός οπαδός των αεροσκαφών.
Το G-PRIX ήταν το τελευταίο από μια σειρά αεροσκαφών που είχε στη διάθεσή του ο ιδρυτής της Lotus. Ωστόσο, μέχρι και τον πρόωρο θάνατό του, ο Chapman σχεδίαζε να φέρει την επανάσταση στον κόσμο των ιδιωτικών αεροσκαφών.
Εργαζόταν πάνω σε ένα μονοκινητήριο διθέσιο που ονομαζόταν Lotus MicroLight, με τον έλικα να κινείται μέσω του εκκεντροφόρου άξονα, καταργώντας έτσι με έξυπνο τρόπο τον μειωτήρα στροφών. Το πλαίσιο του αεροσκάφους βασιζόταν στο αμερικανικό Rutan 97M, πασπαλισμένο για την περίσταση με λίγη βρετανική αντισυμβατικότητα.
Ο Chapman σχεδίαζε να βάλει στην παραγωγή το αεροσκάφος και να το προωθήσει μαζί με τα αυτοκίνητα της Lotus ως μια κορυφαία σειρά προϊόντων. Το πρωτότυπο πραγματοποίησε την πρώτη του επιτυχημένη δοκιμαστική πτήση στις 16 Δεκεμβρίου 1982, την ίδια ακριβώς ημέρα που πέθανε ο Chapman. Χωρίς την έμπνευσή του, το όλο project δεν προχώρησε.
Και αυτό θα ήταν το τέλος της ιστορίας της Lotus στον τομέα των αεροσκαφών μέχρι που άκουσα ότι το G-PRIX δεν είχε πουληθεί για παλιοσίδερα μαζί με τα ασημικά της οικογένειας, ούτε είχε θαφτεί εδώ και δεκαετίες σε ένα χωράφι με γογγύλια στο Norfolk.
Το αεροπλάνο είχε βρει τον δρόμο του στην Αμερική. Εκεί είχε βαφτεί σε κόκκινο και άσπρο χρώμα, ενώ ο αριθμός στο ουραίο είχε αλλάξει σε N-414BW. Και, προφανώς, προσέφερε τις υπηρεσίες κάπου μέσα στην έρημο. Ακόμα και σε σχολή πτήσεων. Λέγεται ότι υπήρξε ενδιαφέρον από την Ευρώπη για τον επαναπατρισμό του, αλλά και δυσπιστία: ήταν άραγε αυτό το πρώην αεροπλάνο της Lotus; Τα ίχνη του χάθηκαν και πάλι.
Αποδεικνύεται ότι οι καλοί σε αυτή την ιστορία είναι οι Γερμανοί. Από το πουθενά, η άκρη βρέθηκε ύστερα από ένα e-mail που εστάλη στο αφεντικό της αγωνιστικής ομάδας κλασικών αυτοκινήτων του Ντόρτμουντ Britec Motorsports. Το Chancellor βρισκόταν σε ένα άγνωστο αεροδρόμιο μία ώρα ανατολικά του Μονάχου. Ακόμα καλύτερα, εντελώς αθόρυβα, είχε αναπαλαιωθεί σχολαστικά αποκτώντας τους χρωματισμούς της εποχής στην οποία μεσουρανούσε. Έπρεπε να το δω.
Μέσο μεταφοράς; Ένα σύγχρονο business Jet από τη Lotus. Η νέα Emeya: το ηλεκτρικό 4θυρο liftback που παραπέμπει σε κουπέ, το οποίο δανείζεται το πακέτο με τους δύο κινητήρες και την καμπίνα από την Eletre μπαίνοντας κατευθείαν στο μάτι της ψηλοκάπουλης Porsche Taycan. Είναι φτηνότερη από την Porsche, την κερδίζει σε ισχύ, χώρους και εξοπλισμό και μοιάζει πιο εξωτική από οτιδήποτε άλλο στην κατηγορία του Tesla Model S, με εξαίρεση το Audi e-tron GT.
Είναι μια τεράστια μαούνα, με μήκος πάνω από 5 μ. και πλάτος 2 μ. Όμως, παρά τη σκουρόχρωμη οροφή που χαμηλώνει οπτικά το αυτοκίνητο με κατεύθυνση τις ζάντες των 21 ιντσών, είναι ψηλότερο απ’ ό,τι θα περίμενε κανείς.
Παρόλο που έχουν μειώσει λίγο τη χωρητικότητα της μπαταρίας, από τα 109 kWh του Eletre σε 102 kWh (η Lotus λέει ότι η απώλεια σε αυτονομία εξαιτίας της μικρότερης χωρητικότητας αντισταθμίζεται από την καλύτερη αεροτομή), δεν κάθεσαι χαμηλά όπως σε ένα σπορ αυτοκίνητο, όπως συμβαίνει με την Taycan ή με το e-tron.
Βρίσκεσαι ψηλά, όπως περίπου σε ένα crossover, καθισμένος στο αναπαυτικό κάθισμα τύπου πολυθρόνας του επιβλητικού σεδαντων 603 ίππων. Και αυτό είναι κάτι που μάλλον δεν περιμένεις από ένα autobahn stormer. Σίγουρα πρόκειται για μια έξυπνη απόφαση που πήραν οι νέοι επενδυτές από τη Σαγκάη και την Ουχάν, όπου αυτό το αυτοκίνητο πρέπει να πετύχει.
Δεν πρόκειται για μια Lotus όπως την είχε στο μυαλό του ο Chapman
Αυτό δεν είναι μια Lotus όπως την είχε στο μυαλό του ο Chapman ή οποιοσδήποτε από εμάς, επειδή δε "μυρίζει” fiberglass (ούτε βενζίνη, προφανώς), έχει χώρο για τα πόδια επιπέδου Rolls-Royce και η οθόνη αφής είναι πιο εκνευριστική ακόμα και από εκείνη ενός Cybertruck.
Αλλά αυτό δεν εμπόδισε τη Lotus να καταδείξει σωρηδόν την κληρονομιά της. Μέτρησα 13 λογότυπα ACBC –τα αρχικά που είναι συνυφασμένα με τον Anthony Colin Bruce Chapman– διάσπαρτα γύρω από την Emeya. Και αυτό χωρίς να υπολογίσουμε όσα αναπαράγονται στο διαδραστικό avatar που κατοικεί στη μεγάλη οθόνη των 15 ιντσών.
Είναι ένα εντυπωσιακό όχημα με πλούτο όσον αφορά την ποιότητα υλικών. Ωστόσο, δυσκολεύομαι να καταλάβω την Emeya. Είμαι τυχερός φωτογράφος. Ο Huck απέρριψε την πρόσκληση να καθίσει αναπαυτικά στο πίσω μέρος και μπήκε μπροστά, ώστε να μπορεί να εμβαθύνει στα υπομενού της οθόνης.
Ως συνήθως οι κάμερες αντικαθιστούν τους καθρέφτες και το αυτοκίνητο, παρόλο που είναι αρκετά ευέλικτο, είναι πολύ βαρύ και νωθρό για να δεθώ μαζί του μέσα σε δύο ώρες. Εκτιμώ τα καθίσματα με λειτουργία μασάζ και το στιβαρό αμάξωμα – ασφαλώς κάθε άλλο παρά πρόκληση συνιστούν οι εντελώς επίπεδοι δρόμοι έξω από το Μόναχο. Απλά καμία σχέση με αυτό που ήταν κάποτε οι παλιές πίστες δοκιμών.
Φτάνουμε νωρίς το απόγευμα στην πύλη του αεροδρομίου Eggenfelden, όπου μας περιμένει ο ιδιοκτήτης του υπόστεγου και επιθεωρητής αεροσκαφών, Miche Ender. "Αχ, είναι ηλεκτρικό;” παρατηρεί με αγένεια. Αντιλαμβανόμενος περί τίνος πρόκειται, κάνει στροφή και μας οδηγεί σε ένα κομψό μαύρο ιπτάμενο, ανάμεσα στους πανταχού παρόντες λευκούς χαρταετούς.
Η δικαίωση της ημέρας έρχεται με το G-PRIX. Τα λάστιχα είναι τουμπανιασμένα και η μαύρη βαφή του αστράφτει. Επιστροφή στη χρυσή εποχή του JPS. Ο Miche το βρίσκει διασκεδαστικό που το θεωρώ celebrity.
"Είναι απλά ένα παλιό αεροπλάνο;” ανασηκώνει τους ώμους του. Θέλω να μάθω πώς πετάει. "Είναι... αρκετά καλό. Τα avionics προδίδουν την ηλικία του”. Κουνάω το κεφάλι μου συμφωνώντας και σημειώνω να γκουγκλάρω το "avionics” αργότερα. Πόσο γνήσιο είναι; "Οι κινητήρες και ο σκελετός του αεροσκάφους είναι όλα αυθεντικά” γρυλίζει, δίνοντας άλλη μια τεκμηριωμένη απάντηση.
"Η διάβρωση είναι ο μεγάλος δολοφόνος των αεροσκαφών. Αν και εδώ δε χρειάζεται να ανησυχούμε γι’ αυτό. Αλλά για να το διατηρήσουμε πιστοποιημένο και να πετάει, πρέπει να αντικαταστήσουμε και να εκσυγχρονίσουμε τα ηλεκτρονικά συστήματα”. Να πάρει η ευχή.
Μπαίνω στο αεροπλάνο πατώντας σε κάτι που μοιάζει με ένα εγκληματικά εύθραυστο αναδιπλούμενο σκαλοπάτι: η καμπίνα είναι μια χρονοκάψουλα. Απόλαυση. Πολυτελείς δερμάτινες καρέκλες, γυαλισμένος καπλαμάς καρυδιάς, αναδιπλούμενες ποτηροθήκες. Ωραία δουλειά.
Είναι ένας μικρός σε μέγεθος χώρος από τον οποίο δύσκολα βγαίνεις χωρίς να σκύψεις, αλλά χαμογελάω και μόνο στη σκέψη του επιστρέφοντας στο σπίτι μετά από άλλη μια επιτυχημένη αποστολή. Η σαμπάνια, ο καπνός του πούρου και πιθανώς μια ή δυο έξυπνες ιδέες για το αυτοκίνητο της επόμενης χρονιάς που σχεδιάζονται πάνω σε μια χαρτοπετσέτα. Ξαγρύπνια μέχρι το Norfolk.
Ένας φίλος πιλότος με προειδοποιεί αργότερα ότι αυτή είναι μια ρομαντική προοπτική. "Οι ελαφροί δικινητήριοι κινητήρες είναι σε φάση που τα έδωσαν όλα τη δεκαετία του ’70. Μια μέρα ένας κινητήρας θα χαλάσει κατά την απογείωση και απλά το κεφάλι σου θα καρφωθεί στον διάδρομο προσγείωσης. Αλλά υπάρχει κάτι τρελό σε αυτούς”. Δεν περίμενα να δω το G-PRIX να κινείται με τη δική του δύναμη, αλλά ο Miche το ευχαριστιέται που το αεροσκάφος των 690 ίππων είναι πιο ισχυρό από το υπερσύγχρονο EV μας.
Προτείνει μια επίδειξη γρήγορης τροχοδρόμησης. Και κάπως έτσι καταλήγω να οδηγώ στο κέντρο του διαδρόμου του Eggenfelden, με το πραγματικό ex-Chapman Cessna να ανεβάζει στροφές και να με κυνηγάει. Αρκετά εντυπωσιακό θέαμα στον καθρέφτη. Ελπίζω να συμφωνείς ότι είναι μια πολύ καλή φωτογραφία. Σίγουρα, όμως, η δεύτερη καλύτερη στην οποία πρωταγωνίστησε ποτέ αυτό το αεροσκάφος.
LOTUS EMEYA S
- Τιμή: €120.800
- Σύστημα κίνησης: δύο ηλεκτροκινητήρες, μπαταρία 102kWh
- Ισχύς: 610 PS
- Ροπή: 710 Nm
- Κιβώτιο: Αυτόματο μιας σχέσης, AWD
- Επιτάχυνση 0-100 χλμ./ώρα: σε 4,2''
- Tελική ταχύτητα: 250 χλμ./ώρα
- Βάρος: 2.490 κιλά
